Diyarbakır’da PKK’nın hendek terörü nedeniyle ağır hasar gören tarihi Sur ilçesini yeniden inşa edecek büyük projelerin temeli atıldı.
“TOKİ Peyzaj Düzenlemesi ve Rekreasyon Projesi, Geleneksel Diyarbakır Evleri ile Dicle Vadisi Peyzaj ve Rekreasyon Projesi 1. etabı”nın temelinin atılması için Sur ilçesindeki İçkale’de tören düzenlendi.
Başbakan Binali Yıldırım da törene video konferans yöntemiyle bağlanarak, vatandaşlara hitaben bir konuşma yaptı.
Törene, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Ergün Turan, Vali Hüseyin Aksoy, AK Parti Diyarbakır milletvekilleri Ebubekir Bal ve Galip Ensarioğlu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk İş Genel Başkanı Ergün Atalay, İçişleri Bakanlığınca Kanun Hükmünde Kararname (KHK) kapsamında Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirilen Cumali Atilla ile diğer ilgiler ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Törene katılan vatandaşlardan bazıları, “Yıktıkları yerden doğuyoruz. Çünkü biz ümmetin torunlarıyız”, “Sur halkı sizinle gurur duyuyor” ve “Omuz omuza, yürek yüreğe Sur için yeni adımlar” yazılı dövizler taşıdı.
Başbakan Binali Yıldırım, Çankaya Köşkü’nden TESK ve TESKOMB heyetini kabulü öncesi, Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki İçkale’de gerçekleştirilen toplu temel atma törenine telekonferansla bağlandı.
Diyarbakır’da, geçen aylarda kazılan çukurlar ve terör gruplarının tarumar etmesinin ardından tarihi Sur bölgesindeki tahribatı ortadan kaldırmak, Sur’un tarihi ve kültürel zenginliklerini tekrar hayata döndürmek için proje başlattıklarını hatırlatan Yıldırım, bu bağlamda, Dicle Vadisi Kentsel Dönüşüm Projesi, Sur içinde yöresel mimariyle yapılacak konutlar ve Kırklar Tepesi Kentsel Tasarı ve Rekreasyon Projesi’nin temelinin atıldığını belirtti.
Yıldırım, söz konusu üç projenin toplam bedelinin 60 milyon lira olduğunu bildirdi. Projelerin bu yıl içinde tamamlanacağını dile getiren Yıldırım, Diyarbakır’la ilgili yapılacak çalışmaların bununla sınırlı olmadığını, ayrıca toplu konut projelerinin yapımının sürdüğünü ifade etti.
“Yapılan çalışmalar terör örgütünü rahatsız ediyor”
Başbakan Yıldırım, altyapının tamamen yenilenmesi, yıkılan binaların yerine yenilerinin yapılması ve hak sahiplerinin uğradıkları mağduriyetlerin giderilmesi için de hükümetin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, Başbakanlık Toplu Konut İdaresinin (TOKİ) yoğun bir şekilde çalışmalara devam ettiğini aktardı.
Ankara’dan Diyarbakırlı vatandaşlara selam gönderen Yıldırım, şöyle konuştu:
“Yapılan bu çalışmalar elbette terör örgütünü rahatsız ediyor, bunu da biliyoruz. Ama onlar rahatsız olacakları kadar olsunlar, yeter ki milletimiz bir olsun, beraber olsun, kardeş olsun. Düşmanlarımız sevinmesin. Türkiye’nin birliğine, beraberliğine, kardeşliğine zarar vermek için bütün şer güçler bir araya gelmiş vaziyette. Biri, üçü, beşi her koldan saldırıyor ama onların hesap edemediği bir şey var; o da bu milletin istiklal aşkı, memleket aşkı, bayrak aşkı. Bin yıllık bu topraklardaki birlikteliğimizi hiçbir şer güç bugüne kadar bozamadı, bundan sonra da bozamayacak. İnşallah bu badirelerden de çıkacağız.”
Diyarbakır’a yönelik projelere işaret eden Yıldırım, Diyarbakır’ın yeniden ihyası, yeniden kalkınması ve terörün sebep olduğu tahribatların ortadan kaldırılması için başlatılan seferberlik, cazibe merkezi ve kalkınma projesi kapsamda ilk adımın atıldığına dikkati çekti.
“22 bin 700 konut planlandı”
Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Mehmet Ergün Turan, bugüne kadar Diyarbakır genelinde 15 bin 261 konut, 7 hastane ve 24 okul yaptıklarını, 33 bin seyirci kapasiteli UEFA standartlarında bir stadyumun inşaatının ise devam ettiğini belirtti.
İnsanlığın ve Türkiye’nin en büyük düşmanının terör olduğunu vurgulayan Turan, şöyle konuştu:
“Terörden dolayı nice insanımız evinden, işinden, ailesinden ve hayatından olmuştur. Cumhurbaşkanı ve Başbakanımızın talimatlarıyla Diyarbakır ve bölgede yeni projeler yapmaya terör örgütlerinin yakıp yıktığı yerleri yeniden imar ve inşa etmeye başladık. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız ile ortaklaşa yürüttüğümüz projeler kapsamında Diyarbakır başta olmak üzere Şırnak, Mardin ve Hakkâri’de 22 bin 700 konut planlandı ve bunların büyük bir kısmının inşaatına başlandı.”
Sur’un yeniden imarı için başta Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile büyük bir gayretin içerisinde olduklarını ifade eden Turan, “TOKİ olarak her zaman Diyarbakırlı kardeşlerimizin yanındayız. Onların daha iyi ve daha sağlıklı konutlarda oturmalarını sağlamak için her türlü çabayı gösteriyoruz.” diye konuştu.
Diyarbakır’da aktif 20 projelerinin bulunduğunu belirten Turan, ”Toplam 4 bin 263 konutumuzun inşaatı devam etmektedir. Ayrıca 33 bin seyirci kapasiteli UEFA standartlarında modern bir stat inşa ediyoruz. İhale sürecinde olan projelerimiz ile konut sayımız 5 bin 637 rakamına çıkacaktır.” diye konuştu.
“İnşallah burada hayırları başlatıyoruz”
Sur ilçesindeki İçkale’de düzenlenen törende konuşan Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Anadolu’nun kutsal mekanlarının başında gelen Hz. Süleyman Camisi etrafında, böyle bir toplantıda buluşmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
“İçinde bulunduğumuz mekan sahabelerimizin, velilerimizin, şehitlerimizin bulunduğu bir mekan. Fethin ilk başladığı yerdeyiz.” diyen Özhaseki, törene ellerinde Türk bayraklarıyla katılan vatandaşlara, “Bu ellerinizdeki bayraklar hiç inmesin. Minarelerdeki ezanlar hiç dinmesin inşallah.” diye seslendi.
Özhaseki, 3 ay önce Başbakan Binali Yıldırım ile eylem planını açıkladıklarını ve birçok yerde işe başladıklarını belirterek, o işlerin hepsini şimdi takip ettiklerini aktardı. Bunların göstermelik programlar olmadığını vurgulayan Özhaseki, işlerin devam ettiğini anlattı.
Bakan Özhaseki, şöyle devam etti:
“Ama yetiştiremediğimiz bir işimiz daha vardı. Bulunduğumuz mekanın 115 dönümün yeniden düzenlenmesi. Burada yatan bizim manevi büyüklerimizi, şehitlerimizi, sahabeleri ziyaret ediyorsunuz. Buradaki görüntü sizin de bizim de içimize sinmiyordu. Buradaki kardeşlerimizin hakkını verdik, onlarla helalleştik. Şimdi burayı rekreasyon dediğimiz, ziyaretlerde kullanacağımız bir yeşil alan olarak düzenliyoruz. TOKİ burayı üstlendi. En kısa sürede burayı bitireceğiz. TOKi eğer 8 ayda ev yapıyorsa burayı da 3-4 ay içerisinde yapar, bitirir.”
Sur ilçesinde 50 kilometreden fazla kanal ve su işine başladıklarını, çarşı içerisinde geleneksel ticaret sürsün diye bütün esnafın dükkanlarını iyileştirdiklerini, bu kapsamda Sokak Sağlıklaştırma Projesi’ni uyguladıklarını dile getiren Özhaseki, bütün tarihi eserleri elden geçirdiklerini, Kurşunlu Camisi ve Ortodoks Kilisesi dahil tarihi mekanları restore ettiklerini bildirdi.
Özhaseki, burada TOKİ’nin başlattığı binlerce konut çalışmasının olduğunu aktararak, evlerin tamamlandığını ve isteyen vatandaşlara bugünden itibaren konutlarını teslim edebileceklerini müjdeledi.
33 ayrı medeniyete ev sahipliği
Vali Hüseyin Aksoy, 33 ayrı medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır’da farklı kültür ve inançlara sahip insanların hoşgörü içesinde yaşadığını söyledi.
Terör olayları nedeniyle Sur’un 6 mahallesinde önemli oranda hasar oluştuğunu hatırlatan Aksoy, “Oluşan bu hasarların giderilmesi adına devletin bütün kurumları, başta Cumhurbaşkanı ve Başbakan olmak üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığının koordinatörlüğünde bütün bakanlıkların gayreti ile çalışmalar sürüyor.” dedi.
Aksoy, Sur ilçesinde 605 tescilli tarihi eser bulunduğunu anımsatarak, şunları kaydetti:
“Son 14 yıl içerisinde devletimiz ve hükümetlerimiz Sur’un yeniden imar edilmesi ve inşası için çeşitli çalışmalar ortaya koydu. 128 milyon liralık kaynak son 14 yıl içerisinde Sur’un tarihi dokularının onarılması için kullanıldı. Bugünü kadar evini terk etmek zorunda kalan vatandaşlarımıza yaklaşık olarak 40 milyon lira nakdi yardım yapıldı. Eşyası zarar gören vatandaşlarımıza bugüne kadar 2 bin 262 aileye 10 milyon 300 bin liralık nakdi yardım gerçekleştirilmiştir. Vergi mükellefi olan bin 568 esnafımıza yaklaşık 3 milyon 758 bin liralık nakdi yardım yapılmıştır.”