Yeni Hayvan Hakları Yasası neleri değiştirecek ?

Yeni Hayvan Hakları Yasası birçok değişiklikle beraber gelecek. Son dönemde büyük tepkilere neden olan hayvanlara kötü muameleye 2 yıl hapis cezası gelecek. Evcil hayvanını terk eden 10 bin TL ceza ödeyecek. Apartmanlarda hayvan bakmak ise artık yasaklanamayacak. Yeni yasanın ocak ayı meclis gündemine gelmesi bekleniyor.

Yeni Hayvan Hakları Yasası için rapor hazır

Hayvan Hakları Yasa Teklifi’nin altyapısını meydana getirecek TBMM Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu’nun raporu tamamlandı.

Birçok sivil toplum kuruluşu ve uzmanların dinlenmesi neticesinde hazırlanan rapor, hükümet tarafından hazırlanacak olan yasa teklifinin temelini oluşturacak.

Tarım ve Orman Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı, rapor üzerinden yapacağı çok yönlü çalışmanın ardından teklifi hazırlayacak.

Teklifin ocak ayında mecliste görüşülerek yasalaşması bekleniyor.

Yeni Hayvan Hakları Yasası neler getiriyor?

Yeni Hayvan Hakları Yasası‘na temel teşkil edecek TBMM Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu’nun raporuna göre yapılması istenilen düzenlemeler şöyle;

• Hayvanlar hukuk nesnesi (eşya) sayılmamalı.
• Ev hayvanını terk etmek gibi fiillere ilişkin 10 bin liradan az olmamak üzere idari para cezası getirilmeli.
• Hayvanlara yönelik suç işleyenlerin hayvan sahibi olması engellenmeli.
• İnternet üzerinden hayvan dövüşü duyurusu katalog suç kapsamına alınmalı.
• Hayvanlara karşı işlenen suçlarda açılacak davalara ilgili kuruluşlar müdahil olabilmeli.
• Hayvanlara yönelik işlenen fiillerin cezalandırılmasında sahipli-sahipsiz hayvan ayrımına son verilmeli.
• Sokağa terk edilen bir hayvanın sahipli olduğunun anlaşılabilmesi için, kimliklendirmeye ilişkin mevzuat ivedilikle yürürlük kazanmalı.
• ‘Hayvan Refahı Fonu’ oluşturulmalı. Hayvanlara yönelik işlenen suçlara müdahale etmek amacıyla hayvan kolluğu kurulmalı.
• Hayvanlar mikroçip ve benzeri yöntemlerle kayıt altına alınmalı, belediyelerin birbirlerinin sınırlarına sokak hayvanı bırakmasının önüne geçilmeli.
• Kanundaki ‘hayvanlarla cinsel ilişki’ ifadesi ‘hayvanlara yapılan cinsel saldırı’ ya da ‘hayvanların cinsel istismarı’ şeklinde değiştirilmeli.
• Hayvanlara karşı işlenen ve suç kapsamına alınması önerilen fiillere verilecek hapis cezalarının alt sınırı en az 2 yıl 1 ay olmalı; ertelemeye, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına veya para cezasına çevrilemeyecek şekilde belirlenmelidir.
• İstanbul Adalar’da belli bir miktarda fayton, Fayton Yönetmeliğine ve belirlenecek fayton sayısına uygun miktarda at bırakılmalı. Faytonlara koşulmak üzere sadece ağır yük atları için izin verilmeli. Atlar İSPARK Fayton Park Alanı’ndaki ahırlarda barınmalı ve Lunapark Meydanı’ndan Büyük Tur Yolu’nda gezinti yaptırılmalı. Acil olarak Adalar’da elektrikli ulaşım araçlarının kullanımına geçilmeli.
• Apartmanlarda evcil hayvan beslenmesini engellemek üzere “Apartman Yönetim Planı”na buna yönelik hükümler konulması engellenmeli. Gürültü, çevre kirliliği ya da başka bir nedenle kat malikleri açısından sorun oluşturduğu tespit edilen hayvanlar haricinde, apartmanlarda hayvanlara ilişkin keyfi kısıtlamaların getirilmesine engel olunmalı
• “Kamu lojmanları”nın kullanımına ilişkin mevzuatta düzenleme yapılarak kamu lojmanlarında hayvan barındırma ve besleme yasağı kaldırılmalı.

Türkiye’de hayvan verileri

• Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, son 15 yılda yalnızca 368 bin 803 hayvan sahiplendirildi. Ayrıca, 2019 yılının Ekim ayı sonundan itibaren hayvan hakları ihlâli sebebiyle 3 milyon 67 bin 400 lira idari para cezası uygulandı.
• Tarım ve Orman Bakanlığı, sokak hayvanları bakım ve rehabilitasyon çalışmaları dâhilinde 2009 yılından beri 60 yerel yönetime sokak hayvanları bakımevi yapmaları amacıyla 31,8 milyon liralık destek verdi. Sokak hayvanlarının kısırlaştırılması amacıyla yerel yönetimlere 4,9 milyon lira ödenek sağlanırken, 2014-2019 Ekim dönemine kadar 1 milyon 612 bin 529 tane sahipsiz hayvan aşılandı.
• Öte yandan, 1 milyon 301 bin 324 adet hayvanın kısırlaştırıldığı ve yalnızca 368 bin 803 hayvanın barınaklardan sahiplendirildiği kaydedildi.
• 150 bin lira ödenek sağlandı.
• 2014-2018 döneminde kulak küpesi ve mikroçip dağıtımı çalışmaları dâhilinde 3 milyon 746 bin 114 liralık mikroçip, kulak küpesi ve mikroçip okuyucu yerel yönetimlere dağıtıldı. 2017-2018 yıllarında sahipsiz hayvanların barınması için 1 milyon 349 bin 375 lira tutarında kedi evi ve köpek kulübesi oluşturuldu. 2018 yılında sahipsiz hayvanların beslenmesi amacıyla sabit su ve mama kabı temini için bölge müdürlüklerine 150 bin lira ödenek sağlandı.
• 2007-2018 arasında toplam 9 milyon 748 bin 410 lira idari para cezası kesildi. 2019 yılının Ekim ayı sonu itibariyle hayvan hakları ihlâli sebebiyle 3 milyon 67 bin 400 lira idari para cezası uygulandı. 
• 22 bin 195 hayvan telef oldu.
• 2012-2019 (ekim sonu) arasında toplam 47 bin 413 yaban hayvanının doğada çeşitli sebeplerle zarar gördüğü tespit edildi. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ekipleri, zarar gören yaban hayvanlarının 25 bin 218’inin tedavisini yaptırdı ve hayvanlar yeniden tabii yaşam alanlarına bırakıldı. 22 bin 195 yaban hayvanı da bu süreçte yapılan tüm tedavilere rağmen telef oldu.
• Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından 12 yaban hayvanı üretme istasyonunda 2018 yılında üretilen 171 memeli yaban hayvanından, 23’ü kızıl geyik, 4’ü alageyik olmak üzere 27’si uygun doğal alanlara konuldu. Bakanlık ekipleri tarafından 2019 yılında 198 büyük memeli hayvan üretildi.