Türkiye son yıllarda bazıları çözülse de çevre ülkelerle büyük gerilimler yaşadı. Bu gerilimler inşaat sektörüne de yansıdı. Son 3 yılda Türkiye’nin inşaat malzemeleri ihracatı 21 milyar dolardan 15 milyar dolara düştü. Düşüşe büyük oranda Libya, Rusya, Irak, İran, BAE ve Suudi Arabistan’a yapılan ihracattaki azalma neden oldu. Bu yıl üçüncüsü düzenlenen İMSAD Buluşmaları‘nda konuşan Türkiye İMSAD Başkanı Ferdi Erdoğan, “Jeopolitik konumumuz nedeniyle dış politikadaki her gelişme, inşaat sektöründe önce Türk müteahhitlerini, dolayısıyla istihdamı ve sonrasında inşaat malzeme üreticilerini etkiliyor” dedi.
ABD ve Avrupa Türkiye’nin inşaat malzemesi ihracatında ilk sırada
Türkiye’nin inşaat malzemeleri sanayisi için önemli bir pazar çeşitliliğine sahip olduğunu vurgulayan Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Ferdi Erdoğan, “Potansiyel tüm pazarlara uzaklık tanımaksızın ihracat yapabiliyoruz. Nitekim ABD, uzak bir pazar olmasına karşın, 2016 yılında en çok ihracat yaptığımız pazar olarak zirveye oturdu. ABD’nin bu yükselişinde yakın pazarlara ihracatımızdaki gerilemenin de etkisi kaçınılmaz. Avrupa Birliği ülkeleri de bizim için çok önemli bir pazar. İhracatımızın yüzde 35’i AB ülkelerine yapılıyor. Rusya, Orta Asya ülkeleriyle birlikte Kuzey Afrika ve Körfez ülkeleri de önemli pazarlarımız arasında yer alıyor. Özellikle de Körfez ülkelerinin son 10 yıldır inşaat malzemeleri sanayisi için konumu tartışılmaz. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, İran, Yemen, Katar en çok ihracat yaptığımız Körfez ülkeleri.
İran ihracatta bizi zorlayabilir
Körfez ülkeleri ve Katar sorununun Türkiye’ye yansımalarına değinen Ferdi Erdoğan, “Körfez ülkelerinde alınan müteahhitlik işleri ile diğer inşaat ve altyapı işleri, firmalarımız için önemli pazar olanakları sunuyor. Ama yaklaşık son 3 aydır ciddi etkilerini hissettiğimiz Körfez ülkeleri ile Katar arasında yaşanan gerginlik, Türkiye’yi de içine aldı. Dolaylı olarak krizin içine giren Türkiye, Katar yanında yer alırken, Körfez ülkelerinin Türkiye mallarına yönelik talep düşüklüğü ise artmaya devam ediyor. Irak ciddi kan kaybettiğimiz bir yer. Bu durum özellikle Güneydoğu’daki ticaretimizi etkiliyor. İran’da da küçüldük. Ambargonun kalktığı bir dünyada altyapısı, enerjisi ve yetişmiş insan gücüyle İran’ın bizi çevre ülkelere yaptığımız ihracatta zorlayacağını söyleyebilirim” dedi.
İnşaat malzemesi ihracatı son 3 yılda yüzde 30 azaldı
Erdoğan, “Son 3 yılda, inşaat malzemesi sektöründe 21.21 milyar dolardan 15.24 milyar dolara düşen bir ihracattan bahsediyoruz. Yine son 3 yıla baktığımızda Libya’da yüzde 79 küçülmüş durumdayız. Rusya’da yüzde 67, Irak’ta yüzde 54, İran’da yüzde 40, BAE’de yüzde 32 ve Suudi Arabistan yüzde 23 azalma var. Bu ülkelerin toplamındaki kaybımız 3 milyar dolar civarında. Sadece Katar’a ihracatımız son 3 yılda yüzde 50 büyüme gösterdi. Ama bu yükselişe rağmen ihracat geliri artışı sadece 33 Milyon $ ve Katar toplam ihracatta bu ülkeler arasında son sırada yer alıyor.”
İnşaat malzemesi ihracatındaki düşüşün sebebi bölgedeki krizler
Dünyadaki en büyük müteahhitlik firmalarını belirleyen ENR verilerini de değerlendiren Ferdi Erdoğan, “ENR tarafından yapılan tespite göre, 2013 yılında dünyada müteahhitlik yapan 250 firma 544 milyar dolarlık iş yaparken, 2 yıl üst üste yüzde 4,1 oranında azalma gösterip toplam gelirleri 500 milyar dolara düşmüş durumda. Müteahhitlerimiz bu düşüşü 2 soruna bağlıyorlar; bunlardan bir tanesi uluslararası likiditede sıkılaşma, diğeri ise jeopolitik sorunlar. Türkiye’ye baktığımızda, ülkemiz 40 firmasıyla ENR 250 listesinde 2. sırada yer alıyor. 2012-2014 döneminde yurtdışı yeni proje tutarları 25-30 milyar dolar iken, 2016 yılında 12,5 milyar dolara iniyor. (Zolpidem) Yaklaşık yüzde 60’a yakın bir küçülme var. Sebebi ağırlıklı olarak jeopolitik sorunlar. Dolayısıyla dış politikadaki her gelişme önce Türk müteahhitlerini, sonrasında onlarla birlikte hareket eden malzeme üreticilerini ve başta yurtdışı inşaat işlerinde çalışan istihdamı etkiliyor. İnşaat malzemesi ihracatının başına gelen düşüşlerin en önemli sebebi bu bölgedeki krizlerden kaynaklanıyor” dedi.
İnşaat sektörü büyüyor, gayrimenkul sektörü küçülüyor
Referandum ve bayram tatilinin piyasalarda olumsuz etki yaratacağının beklendiğini söyleyen Ferdi Erdoğan, şöyle konuştu: “Bu beklentinin aksine iktisadi faaliyetlerimizde önemli ölçüde artış meydana geldi. Referandum sonrası Anayasa değişikliğinin kabul edilmesi ile idari olarak yeni bir süreç başlamış oldu. Buna paralel olarak ekonomimizde de yeni beklentiler ortaya çıktı. Yılın ilk yarısını değerlendirecek olursak; ekonomimizin ilk yarıda gerçekleştirdiği yüzde 5,1 oranındaki büyüme ilk yarıyıla ilişkin olumlu bir tablo çiziyor. Beklentilerin üzerinde gerçekleşen bu büyüme ilk yarıda sanayi sektöründe yüzde 6,5, hizmetler sektöründe yüzde 6,0 olarak gerçekleşti. Yılın ilk yarısında yüzde 6,4 büyüyen inşaat sektörü genel ekonomik büyümenin de üzerinde bir performans gösterdi. Gayrimenkul sektörü ise 2017 yılı ilk yarısında sadece yüzde 1,7 büyüme gerçekleştirdi. Bu yüzden gayrimenkul sektöründeki işler önemli ölçüde yavaşladı. Toplam inşaat harcamaları 2017 yılının ilk yarısında 190,6 milyar TL olarak gerçekleşti. İnşaat harcamaları 2016 yılı ilk yarısına göre cari fiyatlarla yüzde 32,5 yükselme gösterdi. İnşaat malzemeleri ihracatı yüzde 3,5 artarak 8,04 milyar dolara yükseldi. İthalatımız ise ihracatın aksine aynı dönemde yüzde 18,8 gerileyerek 4,22 milyar dolara indi.”
Bir Yorum Yazın