Renklerin insanlar üzerinde etkilerinin var olduğu yadsınamaz bir gerçek. Kırmızının iştah açtığı, sarının enerji verdiğine dair kabul görmüş iddialar var. Peki toplulukların cinsiyetlere renkler üzerinden yükledikleri anlamlar neler biliyor muyuz? Renklerin cinsiyeti var mı?
Renklerin cinsiyetinde başlıca unsur; toplumsal cinsiyet
“Toplumsal cinsiyet” terimi kadın ya da erkek olmaya toplumun ve kültürün yüklediği anlamları ve beklentileri ifade ediyor; kültürel bir yapıyı karşılıyor ve genellikle bireyin biyolojik yapısıyla ilişkili bulunan psikolojik özelliklerini de içeriyor.
Cinsiyet kavramı belli başlı hormonlarla oluşuyor. Fakat toplumsal cinsiyet bunun yanında kadınlara “kadınsı” olma mecburiyeti erkeklere ise “erkeksilik” mecburiyetini dayatıyor. Bu dayatmaların en basit ama en etkili olanı ise renklerle yapılıyor.
Kız olursa pembe, erkek olursa mavi!
Bebeklikten itibaren başlayan renklerin cinsiyeti, özellikle 0-5 yaş arasında empoze edilmeye başlıyor. Daha doğmamış, anne karnındaki bebekler için hazırlanan odalar, alınan eşyalar toplumsal cinsiyetin uygun bulduğu renklerden oluşuyor. Hemen ardından herhangi bir çocuğa hediye almak için seçilen renkler yine aynı doğrultuda oluyor. Mağazaların kız çocukları için ayrılan bölümünün tamamı pembe ve sıcak tonluyken, erkek çocuklar için ayrılan bölüm mavi ve soğuk renklerden oluşuyor. Kişilerin renkler konusunda tutumu bireysel olarak farklı olsa bile endüstrileşmenin getirisi olarak toplumla renklerin cinsiyeti kavramında ortak paydada buluşuyor.
Çocukluktan başlayan toplumsal cinsiyet baskısı ilerleyen yaşlarda artarak devam ediyor. Özellikle ergenlik çağındaki erkeklerin pembe ve mor gibi renkleri giymeleri toplum tarafından olumsuz karşılanarak bu renklerin kadınlara ait renkler olduğu söyleniyor. Yani herhangi bir renk tek cinsiyete ait kılınıyor.
Pazarlama stratejilerinde renklerin cinsiyeti
Pazarlama stratejilerinde renklerin yeri oldukça büyük. Kadın ve erkekler için üretilen her bir ürün için yine renklerin cinsiyeti söz konusu. Kadınların kullanımı için üretilen ürünler ağırlıklı olarak pembeyken erkeklerin kullanımı için üretilen ürünler ağırlıklı olarak mavi oluyor. Bu ayrımda kullanıcıların herhangi bir ürünü tek cinsiyetle kullanmaları, bu kullanım ile satışların artması bekleniyor.
Reklamlarla insanlar üzerinde renklerin cinsiyeti pekiştiriliyor. Üretilen ürünler “olması gereken” imajı ile veriliyor. Bir kadın pembe bir renk ile bir erkek ise mavi bir renk ile eşleştiriliyor ve doğru kabul edilen renk kombinasyonu veriliyor.
Renklerin cinsiyeti çikolatalarda
Kinder Surprise uzun yıllar çocukların “sürpriz yumurta” adıyla andığı hem çikolata hem oyuncak ihtiyacına yönelik bir ürün konumunda oldu. 2001 yılında misyonunda değişikliğe giderek Kinder Joy adıyla yeni ürünlerini piyasaya sundu. Bu ürünlerde dikkat çeken ilk şey ambalaj. Artık sürpriz yumurta kız ve erkek tüketiciler için renk ve oyuncak değişimine sahip. Kızlar için pembe, erkekler için mavi.
Renklerin cinsiyeti kitap kapaklarında
Elif Şafak’ın 2009 yılının mart ayında yayınladığı kitabın kapak rengi ilk tasarımında pembeydi. Daha sonra erkek okurların rengi yüzünden kitabı okumak istememeleri, pembe renginin kadınlara özel olduğu yanılsaması, rengin cinsiyete dair bir kimlik taşıdığı düşünceleriyle aynı yılın haziran ayında kül rengi kapak tasarımıyla yeniden basıldı.
Bir Yorum Yazın