Normalde aylık kirası 10 bin lirayı aşan Beyoğlu’ndaki lüks otel odaları, kriz nedeniyle bin liraya kadar düştü. 2016’da turizmden beklediği ilgiyi bulamayan sektör, en azından yaza kadar ‘Öğrenciye, bekara, çalışana’ mantığıyla kısa vadeli çözümlere yöneldi.
Turizmde önceki yıl yaşanan gelir kaybı, otelcileri yeni çözümler bulmaya yöneltti. Beyoğlu başta olmak üzere İstanbul’da birçok butik otel en azından 2017 yazına kadar, odalarını aylık kiralamaya başladı. 20 metrekarelik oda ya da 1+1 suitler, her şey dahil mantığıyla internet üzerinden aylık bin ila 2 bin lira arasında kiralanıyor. Normal dönemlerde geceliği en az 200 lira olan bu yerler, bugünlerde çalışana, öğrenciye ve Taksim civarında yaşamak isteyenlere sunuluyor. Otelin konumu, özellikleri ve hizmetine göre değişen fiyatlar söz konusu olsa da yoğun sezonda aylığı 10 bin lirayı bulan otellerde neredeyse onda biri fiyatına kalmanız mümkün. Ünlü emlak sitelerinden sosyal medyaya kadar alenen suitler kiraya veriliyor.
AMAÇ MEKAN KAPANMASIN
Turizm Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’yi 2016 yılının ilk 11 ayında ziyaret eden yabancı turist sayısı 2015’in aynı dönemine oranla yüzde 30,8 azalınca, konaklama işletmeleri maliyeti kurtarmaya çalışıyor. Otelciler, 8 milyar dolar olacağı tahmin edilen gelir kaybından daha az etkilenmeye çalışıyor. Bu mekanlara tahmin edileceği üzere emlak piyasasında da sıkça dile getirilen ‘Öğrenciye, bekara ve çalışana’ mantığı işliyor. Bazı yerler, aylık kiraları bin liraya kadar düşürmüş durumda, amaç en azından şirketin kapanmaması.
KRİZE KISA VADELİ ÇÖZÜM
Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TYD) Başkanı Murat Ersoy, sektörün, kaybı önlemek ve yatırımlara devam edebilmek için farklı yöntemlere başvurduğunu paylaşıyor. Murat Ersoy’a göre, Normalde de otellerin uzun süreli konaklama için müsait olduğunu ancak yaşanan kriz nedeniyle se zon fiyatının çok altında kiralamalarla sektörün kısa vadeli çözümler bulmaya yöneltiyor. Bu süreçte özellikle kayıtdışı işletmelerin denetimine dikkat çeken Ersoy, günlük kiralanan ev riskinin hala sürdüğünü dile getirdi.
‘GÜNLÜK KİRALANAN EV’ SENDROMU YENİDEN Mİ?
Sektörde bu konu üzerine bir tartışma da başlamış durumda. Süreci eleştirenlere göre, yakın zamanda ‘günlük kiralanan evler’ benzeri bir sorunla karşılaşabiliriz. Hükümet ve yerel otoriteler turizmin kayıtdışı kiracılarına savaş açarken, şimdi de butik otellerin önüne gelene kiralanmasından endişe ediliyor. Özellikle buralarda konaklayan kişilerin kaldıkları süre içinde yetkililere bildirilme durumu merak ediliyor. Mesela kalınan 1 yıl içinde, otel yetkilileri yasal prosedürü yerine getiriyor mu, yoksa birkaç defalık beyanla mı sınırlı kalıyor?
“HER ZAMAN BİR YOLUNU BULUR”
Dudu Emlak Yetkilisi Faik Aktürk, bölgeyi uzun yıllardır tanıyan biri olarak çevrede binlerce kayıtdışı otel olduğunu söylüyor. Aktürk’e göre, işletmelerin mülk sahibi gibi odaları ev statüsünde kiralama yetkisi yok. Aktürk, işin vergi kaybı yanında güvenlik sorununa da dikkat çekiyor. Özellikle 3 yıl önce bine yakın bu şekilde işyerinin kapatıldığını belirten Aktürk, “Sonrasında belediye, bu yerleri kayıt altına almak için en düşük gelir düzeyinden beyan edilmesine razı oldu. Şimdilerde ise çoğu işyeri, 500 lira gibi cüzi rakamdan gösterip, 3 ila 5 bin lira gibi bedellere kiralıyorlar” diyor.
DEVLETİN VE SEKTÖRÜN VERGİ KAYBINA DİKKAT
Türkiye Otelciler Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır ise şu bilgileri paylaşıyor, “Oteller yapısı gereği zaten her türlü süreye bağlı kalınmaksızın konaklamanın yapılabileceği tesisler. Saatlik veya kısa süreli kayıtdışı yerler defalarca dile getirdiğimiz üzere güvenlik açısından büyük risk taşıyorlar. Terör örgütleri ve kanun dışı kişilerin ağırlıklı olarak kullandığı bu tip evler güvenlik için büyük riskler barındırıyor ve son dönemde de birçok olumsuzlukla gündeme geldi. Hem devletin hem sektörün maddi ve manevi büyük zararlarına yolaçan günlük evler sorununun çözüme kavuşturulması yönünde kamu nezdinde girişimlerde bulunduk ve bulunmaya devam ediyoruz. En son geçen kasımda günlük ev kiralayanların kimlik bildirimi zorunlu hale getirildi.”