Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Türkiye’de yeni bir yatırım şekline öncelik ediyor. Bir konutu 10 bin hisseye bölüyor ve bu hisseleri borsada satışa sunuyor. Bu yatırım şeklinin adı Gayrimenkul Sertifikası.
Gayrimenkul sertifikası sistemi nasıl işleyecek?
Türk halkı hisseli işi sevmez; “Değil yabancı aynı ailede bile hisseli işlerde sorun çıkarken bir dairenin 10 bin sahibiyle nasıl anlaşılacak?” sorusu akla geliyor. Merak etmeyin bu hisse o hisseler gibi değil.
Öncelikle bu yatırım aracının bir zamanı var. Proje başlarken yatırım aracının hissesi borsada satışa çıkıyor, proje tamamlandığında hisse kapanıyor. Yani daire tamamlandığı zaman artık hisse diye bir şey kalmayacak. Ne mi olacak?
Eğer bir kişi o tarihe kadar bir konut alacak kadar hisseyi toplarsa, konutun sahibi olacak. Toplayamazsa projenin kağıdı borsada kapanınca bağımsız bir kuruluş tarafından açık artırma ile satılacak, elde edilen gelir herkese hissesi oranında paylaştırılacak.
Gayrimenkul Sertifikasıyla nasıl hisse alacağım?
Şimdilik sadece Makro İnşaat’ın Park Mavera 3 projesinde başlayacak “Gayrimenkul Sertifikası” sistemi zamanla yaygınlaşacak.
Hisse alımı için 29-31 mart tarihleri arasında, tıpkı halka açılan başka şirketlerde de olduğu gibi talep toplanacak.
Başlangıç için hisse başına 42,5 lira gibi bir rakam düşünülüyor. Yani 42.5 lirası olan Park Mavera 3’teki bir daireden hisse sahibi olabilecek.
Ya değer kaybederse?
Böyle bir risk her zaman mevcut. Ancak gayrimenkul sektöründe fiyatların düştüğü pek görülmüş bir olay değil. Üstelik siz projeye topraktan girecek, proje tamamlanınca satacaksınız. İster istemez arada bir kazanç olacak. Üstelik Park Mavera 3 projesi sona erdiğinde yapımına henüz başlanan botanik park ve metro da bitmiş olacak. Bu da elinizde hissesi bulunan daire fiyatlarını yükseltecektir diye tahmin ediyoruz.
Yani risk yok diyemeyiz, ancak çok yüksek ihtimalle karlı bir yatırım olacaktır.
Bir kişi ne kadar hisse alabilir?
Gayrimenkul sertifikası programı böyle bir sınırlama getirmiyor. Herkes parası oranında hisse alabilir.
3-5 ay sonra paraya ihtiyacım oldu, sistemden nasıl çıkacağım?
Sistemden çıkış borsadan çıkışla aynı. Elinizdeki hisseyi satışa çıkaracaksınız, o an borsada hangi fiyattan işlem görüyorsa o fiyata satılacak.
Bu sistem ne kazandıracak?
Öncelikle bu sistem iki tarafa da kazandıracak. Sertifikayı satan firma henüz projeye başlamadan satış yaparak finansal açıdan rahatlayacak. Alan kişi ise, elinde 1 daire almaya yetmeyecek parası olsa dahi, bir daireye topraktan ortak olmuş olacak. Söz gelimi 10 bin lirası olan biri de bu projeye ortak olabilir, 100 bin lirası olan da 50 lirası olan da. Herkesin parası gayrimenkulle değerlenecek.
Peki ya proje bitmezse?
Geçmiş yıllarda yarım kalmış kooperatif evlerinden, yakın zamanda yaşanan bazı müteahhit dolandırıcılığından korkanların aklında hep bu soru var. Ya proje bitmezse, yarım kalırsa! Bu projede öyle bir şey söz konusu değil, çünkü arkasında TOKİ var. Marko İnşaat’ın da Türkiye’nin en büyük şirketlerinden biri olduğunu belirtmekte fayda var. Ancak oldu ki tamamlayamadı, TOKİ tamamlayacağı vaadini veriyor.
Kısacası aklınızda bir soru işareti kalmasın. Arkasında Türkiye’nin en büyük kamu kuruluşlarından TOKİ olan böylesi bir yatırım herkese kazandıracaktır. Gayrimenkul sertifikası en kısa sürede diğer projelere de yayılmalıdır. Hatta şimdilik sadece temel-teslim aralığını kapsayan sertifikaların gelecekte oturumu da kapsaması sektörü daha da büyütecektir.