Kira zam oranı, yani sözleşmesi biten kiracıların kiraya ne kadar zam yapacağını devlet belirliyor. Devlet bu rakamı belirlerken TÜİK tarafından açıklanacak enflasyon verilerini dikkate alıyor. Kira zam oranını belirleyen veri TÜİK tarafından açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması. TÜİK bu veriyi her ayın 3 veya 4’ünde açıklıyor. Kira zam oranı 2019 Ekim verisi de TÜİK tarafından 3 Ekim’de açıklanacak. TÜİK verileri açıklar açıklamaz kira zam oranı örnekleriyle Evdenhaberler internet sitesinde yer alacak.
Kira zam oranı neye göre belirleniyor?
Geçmiş uygulamada Üretici Fiyat Endeksi yani ÜFE oranları konut kira artışı hesaplamasında kullanılıyordu. Fakat 2019 yılından itibaren kira zam oranı artışı hesaplamasında değişikliğe gidildi. Buna göre kira zam oranı artık 12 aylık Tüketici Fiyat Endeksi Ortalaması (TÜFE) baz alınarak hesaplanıyor. Tüik bu rakamı her ay açıklıyor. Böylece kira sözleşmesi hangi ay sona eriyorsa, o ay açıklanan Tüfe oranlarına göre zam yapılıyor.
Kira zam oranı 2019 Ekim
Kira zam oranı 2019 Ekim ayı rakamı 3 Ekim’de TÜİK tarafından açıklanacak veriyle belli olacak.
Eylül ayında bu oran yüzde 19,62’ydi. 2018’de Ağustos ayından sonra enflasyon doların da etkisiyle hızla yükselmişti. 2019 yılı içinde enflasyonun geçen seneye göre düşmesi nedeniyle, özellikle yılın son aylarında kira zam oranlarında da hızlı bir düşüş bekleniyor.
Kiraya enflasyon oranında zam yapmak zorunlu mu?
Bu sorunun cevabı hayır. 12 aylık TÜFE oranı, ev sahibinin kiracıdan isteyebileceği maksimum zam oranını gösteriyor. Zammın ne kadar olacağına kiracıyla ev sahibi kendi aralarında karar verebiliyor. Ancak bu oran kiracı kabul etmediği sürece, TÜİK tarafından açıklanan 12 aylık TÜFE ortalamasını geçemiyor.
Kira zam oranı iş yerleri için de geçerli mi?
Normal şartlarda iş yerlerinde “sözleşme serbestisi” var. Yani iş yeri kiralamalarında kiracıya yapılacak zam hesaplaması sözleşmede belirtiliyor. Sözleşmede hangi oran belirtildi ise mal sahibi o oranda kiracıdan zam isteyebiliyor. Ancak sözleşmede kira artışına ilişkin herhangi bir oran belirtilmemişse iş yeri sahibi kiracısından istediği oranda zam isteyebiliyor.
Ancak bu durumun 2020 yılı Temmuz ayından itibaren değişeceğini belirtelim. Bu tarihten itibaren iş yeri kiralamalarında da en fazla 12 aylık TÜFE oranlarına göre zam yapılması zorunlu olacak.
Kira artış hesaplama örneği
Kira artışı hesaplaması için 12 aylık TÜFE ortalamasının açıklanması gerekiyor. Ancak kabaca 12 aylık TÜFE ortalamasının yüzde 18 olduğunu düşünürsek, ayda 1000 TL kira veren bir kişinin zamlı kirası şöyle hesaplanacak;
Aylık kira + (Aylık kira x (Tüfe/100)
1000 + (1000 x (18 / 100))=
1000 + (1000 x 0,18)=
1000 + 180=
1180 TL
Bir Yorum Yazın