Ev sahibi olmak şüphesiz ki çoğu kişinin rüyası… Ancak kimi zaman evi satın almak yerine kiralamak gerekebiliyor. “Peki evi satın mı almalıyız, kiralamalı mıyız bilmiyorum.” diyorsanız işte size yardımcı olacak bazı ipuçları.
Ne kadar süre kalacaksınız?
Ev satın almadan önce ilk düşünmeniz gereken şey, satın alacağınız evde ne kadar süre oturacağınız. Eğer düzenli bir işiniz yoksa, yani sürekli iş değiştiriyorsanız ve iş yerleriniz şehrin çok değişik yerlerinde olabiliyorsa, o zaman kiralamak daha mantıklı olabilir. Tayin, iş değişikliği gibi nedenlerle kısa süreli bir konut ihtiyacınız varsa zaten satın almayı düşünmeyin bile.
Ev almak eşlerin ortak kararı olsun
Ev almak, sıradan insanların sürekli yapacağı bir iş değildir. Çoğu kişi tüm hayatı boyunca yalnızca bir kez ev alır ve ömrü boyunca o evde yaşar. Bu nedenle ev alma kararı da ev seçimi de eşlerin ortak kararı olmalıdır.
Evin değeri 200 aylık kira ücretini geçmesin
Bir evi kiralamak mı daha karlıdır yoksa satın almak mı diye soracak olursanız, evin satış fiyatı ile kiralama bedelinin orantısına bakmak lazım. Yakın zamana kadar Türkiye’de bir evin gerçek değeri, “kira getisi x 200” şeklinde hesaplanırdı. Mesela bir evin kirası 1000 TL ise, değeri 200 bin TL olurdu. Yeni evlerde bu çarpan 220’lere, eski evlerde ise 180’lere kadar düşerdi. Ancak özellikle 2010-2017 yılları arasında ev fiyatları hızla yükselirken kira getirileri aynı oranda artmadı ve bu oran çok daha yukarılara çıktı. Günümüzde bir evin fiyatı “kira getirisi x 250” ediyorsa iyi bir fiyat demektir. Mesela bir evin kirası 2.000 TL, fiyatı 500 bin TL. Bence bu evi kiralamak yerine kenarda böyle bir paranız varsa alın. Ancak banka kredisiyle alacaksanız çarpanı daha düşük bir ev bulmanızda fayda var.
Peşinat ve depozito konusunu unutmayın
Konut kredisi alınacaksa peşinat şart. Banka kredisiyle alınacak konutlarda peşinat oranı yüzde 20. Yani 200 bin liralık ev için 40 bin lira peşinat şart.
Kiraya çıkılacaksa da depozito ve 1-2 aylık peşinat istenmesi normal. Depozitoyu evden çıkarken geri alırım diye düşünebilirsiniz. Ancak bu paradan ev sahibinin çeşitli nedenlerle kesinti yapması da normal sayılır.
Kira artışı ve faiz oranları belirleyici olabilir
Banka kredisiyle ev alanlar genelde sabit faiz öder. Yani bugün bir elsanız ve ayda 5.000 TL kredi ödüyor olsanız, bundan 5 sene sonra da aynı ücreti ödemeye devam edersiniz. Ancak kira değişkendir ve her sene 12 aylık ÜFE ortalaması oranında artırılır. Bizim gibi zaman zaman yüksek enflasyonun yaşandığı ülkelerde kira fiyatları yaşanan artışlarla zamanla krediden daha yüksek bir bedele denk gelebilir. Bu nedenle kiralamak yerine satın almak da bazen avantajlı olabilir.
Ev sizin değilse, dekorasyona zorlaşır
Ev eğer sizinse, mutfak dolaplarını, banyoyu ve evin diğer yerlerini kendi zevkinize göre yaptırabilirsiniz. Ancak kiralık evlerde bu o kadar da kolay değil.
Kiracılar hem ileride ev sahibiyle sorun yaşamamak için, hem de ne kadar oturacağının belli olmadığı bir yere para harcamamak için genelde eve yatırım yapmazlar.
Ev sahipleri koltuk takımı, yatak odası gibi büyük mobilyaları alırken eve göre seçimde bulunabilir. Kiracılar ise her zaman başka eve taşınma ihtimalleri bulunduğundan mobilya yenileme süreçlerinden kaçınırlar.
Vergilere dikkat!
Ev sahipleri, yılda iki defa Emlak Vergisi ödemekle yükümlüdür. Kiraya verdiyse gelir vergisi ve stopaj gibi başka vergiler de çıkabilir.
Kiracıların ise herhangi bir vergi yükümlülüğü yok.
Ev bakımını para ayırmanız gerekebilir
Evin tüm bakımının düzenli olarak yaptırılması ev sahibi için kaçınılmaz bir sorumluluktur. Evde kiracı da oturuyor olsa ev sahibi birçok gideri karşılar.
Kiracılar için ise evin temel bakım giderlerinden sorumlu olmak gibi bir durum söz konusu değildir. Evin bozulan kombisi, çeşmeler veya ortak alanlarda yaşanan problemlerin giderlerinden sorumlu olmaz.
Evin sigorta ücreti de var
Ev sahipleri evlerine DASK yaptırmak zorunda. Özellikle doğalgaz, su, elektrik gibi abonelikler için bu şart. Ayrıca konut kredisiyle ev alımlarında hayat sigortası yaptırmak da zorunlu.
Kiracıların ise herhangi bir sigorta yaptırma zorunluluğu yok.
Bir Yorum Yazın