Türkiye’de her yıl 1-1,5 milyon kişi ev satın alıyor. Birçok kişi ev satın alırken borca giriyor, zorda kalıyor. Peki bakkaldan, marketten en küçük ürünü alırken dikkat eden bizler ev satın alırken ne kadar bilinçli davranıyoruz? Ev alırken dikkat edilmesi gerekenler neler? İşte ev almak isteyenlerin, daha sonra bir problemle karşılaşmamaları için dikkat etmeleri gereken noktalar.
Ev alırken dikkat edilmesi gerekenler
1- Alacağınız evin tapusunu sorgulatın
Ev satın alırken bakmanız gereken ilk noktalardan biri evin durumu. Yani evin oturma izni var mı? Ev üzerinde şerh, ipotek var mı ? Bunu evin tapu fotokopisiyle birlikte tapu dairesine giderek sorgulayabilirsiniz. Tapuyla ilgili bir diğer dikkat etmeniz gereken şey ise evin sahip olduğu tapu tipi.
Türkiye’de konutlar için, kat mülkiyetli tapu, kat irtifakı tapusu ve hisseli tapu olmak üzere üç farklı tipte tapu mevcut.
Kat mülkiyetli tapu bu tapuların en garantilisi. Kat mülkiyetli tapuda size ait olan alan açıkça görünür. Sorun yaşamadan alım-satım yapabileceğiniz, mülkün aidiyetinin belgelenmesi ya da miras yoluyla el değiştirilmesi sürecinde sorun yaşamayacağınız en sorunsuz tapu tipi kat mülkiyetli tapudur.
Kat irtifakı tapusu ise kredi için uygun olsa da henüz iskanı alınmamış tapulardır. Bina, Tapu Müdürlüğü’ne kayıtlı olsa da bu kat mülkiyeti tapusunun bir önceki aşamasıdır. Ancak kat irtifakı tapusunda kişilerin bağımsız bölümleri belirtildiğinden, mülk sahibi, bu belgeyle gidip kat mülkiyetli tapu alabilir.
Hisseli tapu belki de en sorunlu diye tabir edilebilecek tapu türüdür. Bu tapu da binanın değil, arsanın hissesi bellidir. Ayrı ayrı hangi dairenin kime ait olduğu tapuda görünmez. Binada dairesi olanların isim ve sayıları belirtilir ancak ayrıntılı bir mülkiyet belirtilmez. Arazi üzerinde hak sahibi olduğunuzu belli eden bu tapu çeşidinde hangi alanın ne kadarının size ait olduğu belli değildir. Anlaşma sağlanamazsa hissedarlar arasında karışıklık çıkabilir ve uzun süren yasal süreçler yaşanabilir.
2- Alacağınız evin yapı ruhsatı ve iskanı var mı ?
Ev alırken dikkat edilmesi gerekenler arasında evin yapı durumu ve iskanı da büyük önem taşıyor. Herhangi bir yapının inşa edilmesi için kanuni açıdan bazı izinlere sahip olması gerekiyor. Bu doğrultuda alınması gereken ilk ve en önemli belgelerden biri de yapı ruhsatı. 3194 sayılı İmar Yasası’na göre, yapı ruhsatı alınması mecburi. Hatta ruhsat alınmış yapılarda yapılacak değişikliklerde de yeniden ruhsat alınması gerekiyor. Bu ruhsat, konut projelerinin resmi olarak incelendiği ve onaylandığı anlamına geliyor. Yapı ruhsatı olmayan binalar, kaçak ve kanunsuz yapı kategorisinde değerlendiriliyor. Bu yüzden satın alacağınız evin yapı ruhsatına sahip olup olmadığını öğrenmeniz oldukça önemli.
İskan da oldukça önemli. Bir dairenin iskanı olması, o dairenin yapı ruhsatına uygun bir şekilde yapıldığını gösteriyor. Bu belgede ruhsat bilgileri, inşaatın bitim tarihi, tapu kaydı, adresi, bağımsız bölümlerin cinsleri, numaraları, arsa payları, metrekareleri, sınıfları ve mal sahipleri görünüyor. İmar Müdürlüğü Yapı Kullanma İzni birimince düzenlenen iskan belgesinin yokluğu hayli sorun yaratıyor.Şöyle ki, iskanı olmayan bir bina ve binadaki bağımsız bölümlere su, elektrik ve telefon bağlantısı dahi yapılamıyor. Yani iskanı olmayan bir evde yaşamak pek mümkün değil.
3- Evin zemin etüdü yapılmış mı ?
Zemin etüdü raporu, zemin üzerine yapılacak inşaatın projelendirilmesi aşamasında oldukça hayati bir öneme sahip. Bu rapor, deprem sırasında oluşan yüklerin etkisini önceden öngörerek, inşaatın ona göre yapılmasını sağlıyor. Siz de alacağınız evin zemin raporuna bakarak binada nasıl bir beton kullanıldığını, malzemenin kabul görmüş standartlara uygun olup olmadığını, temellerde su yalıtımı yapılıp yapılmadığını kontrol edebilirsiniz. Böylece yapının sağlamlığını ve depreme dayanaklılığını öğrenmiş olursunuz.
4- Enerji kimlik belgesi var mı ?
1 Ocak 2020’den itibaren mevcut binalar için enerji kimlik belgesi zorunlu hale gelecek. Yani 2020’den itibaren enerji kimliği olmayan dairelerin alım ve satımı, hatta kiralaması bile yapılamayacak. Gelecekte evinizi kiraya vermek veya satmakta sorun yaşamak istemiyorsanız, alacağınız evin bir enerji kimlik belgesi olmasına dikkat edin. Enerji kimlik belgesi, binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına ve enerji israfının önlenmesine katkı sağlıyor. Bu, binanın enerji tüketimini A ile G arasında sınıflandıran bir belge. A sınıfı, enerji tüketimi açısından iyi, G sınıfı da oldukça kötü durumdaki binayı ifade ediyor. A sınıfı binalar, yasalarca öngörülen asgari şartlardan (C sınıfı) en az yüzde 60 oranında daha az enerji tüketiyor. Bu da aile bütçeniz için oldukça önemli bir tasarruf demek.
5- Evin yalıtımı ne durumda ?
Yalıtım, evin iç ısısını dengede tutarak enerji tasarrufu sağlamanıza yardımcı oluyor. Yani fazla ısınma gideri harcaması yapmak istemiyorsanız yalıtımlı bir ev tercih etmelisiniz. Alacağınız ev, yalıtım konusunda kötü bir durumda olursa ısınmak için cebinizden tahmin ettiğinizden çok daha fazla para çıkabilir. Bu nedenle ev alırken dikkat edilmesi gerekenler arasında ısı yalıtımı büyük öneme sahip.
6- Evin konumu nasıl ?
Bir evi içinde oturmak için de alsanız yatırım amaçlı da alsanız lokasyon çok önemli bir faktör. Evin bulunduğu konum hem onun değerini belirliyor hem de sunduğu ulaşım ve sosyal imkanlarıyla içinde yaşayanların yaşam standardını şekillendiriyor. Dolayısıyla ulaşım araçları, hastane, üniversite, alışveriş merkezi gibi yerlere yakın konumda bulunan evler hem daha değerli oluyor. Bu yerlerde çalışanların ilk tercihi sizin eviniz oluyor.
7- Evin aidat-fatura borcu var mı ?
Satın alacağınız evin eskiye ait vergi, elektrik, su veya aidat borcu bulunup bulunmadığını araştırmak da önemli. Birçok kişinin ev alırken tüm birikimini kullandığını göz önünde bulundurursak, geçmişe ait birikmiş borçların cezasıyla birlikte tutarı sonradan canınızı sıkabilir. Bu nedenle evin borçlarını araştırmak da önemlidir.
Bir Yorum Yazın