Yaklaşık 18 milyon mükellefi ilgilendiren emlak vergisinde itirazlar dinmiyor. Özellikle gayrimenkul fiyatlarının 2014 yılından sonra önemli ölçüde arttığı il ve ilçelerde vatandaşlar şikayetçi. İstanbul’un bazı ilçelerinde vergi tutarının 8-10 kat arttığı yerler var. Anadolu’nun bazı şehirlerinde de durum farklı değil. Peki belirlenen yeni emlak vergisi tutarına itiraz mümkün mü? Nereye nasıl itiraz edilebilir? Sonuç almak olası mı?
Emlak vergisi için 7 Eylül’e kadar mahkemeye itiraz edilebiliyor
Emlak vergisi oranları sabit. Konutlarda binde 1, iş yerlerinde binde 2. Bu oranlar büyükşehirlerde 2 katına çıkıyor. Konutlarda binde 2, iş yerlerinde ise binde 4 şeklinde. Tarla vasfına sahip arsalada binde 1, imarlı arsalarda ise binde 3. Büyükşehirlerde yine bu oranlar 2 katı civarında. (idigtexas.com) Vatandaş soruyor, “Peki oran sabitse nasıl oluyor da geçen sene 500 TL ödediğim eve şimdi 2000 TL vergi ödemek zorunda kalıyorum?”. Bu soruyu sormakta haklı. Çünkü artış oranları gerçekten yüksek. Nedeni ise her 4 yılda bir kez, belediye ve emlak uzmanlarından oluşan bir komisyonun, sizin oturduğunuz mahalle ve sokağın değerini güncellemesi.
Mesela 2014 yılında evinizin değerini belediye 100 bin TL olarak belirledi. 2018 yılına kadar belediye yeniden değerleme yapmıyor, 2014’te belirlediği rakamı her yıl yüzde 5-10 artırıyordu. Yani 2017 yılında ödediğiniz vergiye göre muhtemelen evinizin değeri 120 bin TL civarı gözükmüştü. Ancak bu yıl içinde yapılan yeniden değerlemeye göre evinizin değeri 300 bin TL’ye çıkmışsa, ödeyeceğiniz vergi tutarı da yaklaşık 3 kat artacaktır.
Eğer belediyenin belirlediği rakamın, evinizin değerinin üstünde olduğunu düşünüyorsanız dava açabilirsiniz.
Dava için son tarih 7 Eylül 2017.
Dava açmanın maliyeti ne kadar?
Eğer gerçekten evinizin değeri belirlenen bedelden düşükse, dava açma konusunda tereddüt etmeyin.
Dava açmanın minimum masrafı 210 TL’dir.
Ancak davanın kaybedilmesi halinde belediye avukatına 1.100 TL ödemek zorunda kalacağınızı hatırlatalım.
Emlak vergisi tutarını kim belirliyor? Hangi kriterler göz önünde bulunduruluyor?
Emlak vergisi oranlarının sabit olduğunu söylemiştik. Değişen evinizin değeri. Yasalara göre gayrimenkullerin değerini, üye çoğunluğunun ilçe belediyesi ve vergi görevlilerinin oluşturduğu takdir komisyonları belirliyor. Bu komisyonda emlak odalarına temsilen emlak uzmanları da bulunur.
Emlak Vergisi Kanunu’nun 31’inci maddesi, “Vergi değerlerinin takdirinde piyasa bedeli, maliyet bedeli, kira ve yıllık istihsal değeri gibi normların” dikkate alınmasını öngörüyor.
Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Emlak Vergisi Kanunu 2013/1 sayılı İç Genelgesi’nde “Bu değerler tespit edilirken geçmiş dönemde yapılan takdirlere belli bir oran uygulayarak veya geçmiş yıl enflasyon oranları eklenmek suretiyle belirlenmesinde kaçınılması” uyarısı yapılmıştır.
Yani maliye diyor ki, geçen sene ne kadar vergi ödediğine bakma, mülkün gerçek değerine bak.
En fazla eleştiri de işte bu noktada geliyor. İnsanlar geçen sene ödediği vergiye kıyasla bu seneki verginin çok fazla arttığını söylüyor. İsyanda haklılar. Çünkü ne enflasyon, ne gelirler, ne de diğer vergilerde böyle bir artış yaşanmamışken, emlak vergisi yüzde 200-300-500 artmış oluyor.
Ancak yasa, “Geçen yıl ödenen vergi tutarını değil, gayrimenkulün piyasa değerini baz al” diyor. Dava açarken geçen yıl ödediğiniz verginin herhangi bir önem teşkil etmeyeceğini düşünmeniz gerekiyor. Bakacağınız tek kriter şu: “Belediyenin belirlediği rakam benim evimin gerçek değerinin üzerinde mi, değil mi?”
Takdir komisyonları “Metrekare değeri en düşük” gayrimenkul fiyatlarını dikkate almalı
Burada vatandaşın elini en fazla güçlendiren mevzu, Maliye Bakanlığı genelgesinde; “Farklı bölgelerdeki arsa ve arazi metrekare fiyatı belirlenirken bu yerdeki metrekare fiyatı en düşük olanların dikkate alınması gerektiği” yönündeki uyarısı.
Artık değer tespiti çok daha kolay. Çünkü önceden tapuda değeri düşük gösterme olayı daha kolaydı. Ancak şimdi para transferleri banka yoluyla yapıldığında neredeyse komisyona bile gerek duymadan bir bölgedeki dairelerin genel olarak değer tespitini yapmak mümkün.
Komisyon değer tespitini bina bina, daire daire yapmıyor. Sokak sokak bir rakam belirliyor. Maliye bu noktada diyor ki,”Sokağın en değerli dairesinin fiyatını baz alma, en ucuz dairesinin fiyatını baz al”.
Vatandaşın işte bu noktada itiraz hakkı doğuyor. Yakın zamanda satılmış 2-3 konutun rakamını biliyorsanız ve bu rakamlar belediyenin tespit ettiği rakamlardan düşükse, gönül rahatlığıyla itirazınızı yapabilirsiniz.
Son kez uyaralım; davalarda vergi mahkemeleri artış oranına değil, keşif ve bilirkişi incelemesi yaparak mülkünüzün piyasa bedeline göre karar veriyor.