CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan’ın alışveriş merkezi sahiplerine “Kiraları TL ile alın” mesajı vermesinin ardından 1 hafta geçti. 371 AVM’nin bulunduğu Türkiye’de 259 AVM’den 6’sı kiralarını TL’ye çevirdiğini duyurdu. Geri kalan 253 AVM’de ise TL’ye geçiş konusunda çalışmalar yapıldığı belirtilirken, Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Yönetim Kurulu Başkanı Hulusi Belgü, “AVM’lerin yüzde 70’i döviz üzerinden kira alıyor. Bu sorunu çözmek için yatırımcı, perakendeci ve hükümet yetkilileri ile görüşmeler yapıyoruz. Çünkü bu konuda bazı düzenlemelerin yapılması gerekiyor” dedi.
Türkiye’de son 20 yılda artan AVM yatırımları bugün 53 milyar dolarlık büyüklüğe ulaştı. AVM kiraları, yönetimleri ve perakendecileri son 10 yıldır karşı karşıya getiriyor. 2016’da döviz kurlarının yükselmesiyle yeniden başlayan tartışma geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘TL’ çağrısıyla yeni bir boyut kazanmıştı. Bu çağrının ardından Nata Vega, ArenaPark, ArmoniPark, Kayseri Park AVM, Armada AVM ve Panora AVM kiralarını TL’ye çevirdiğini duyuran ilk AVM’ler oldu.
TELEFONLA ARADI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kayseri’de bazı AVM’lerin hala dövizle kira aldığını öğrenmesinin ardından Artaş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya’yı telefonla aramış, kiraları TL olarak almaları gerektiğini söylemişti. Bunun ardından açıklama yapan Süleyman Çetinsaya, “Cumhurbaşkanımızın çağrısıyla birlikte grubumuz bünyesinde bulunan ArenaPark, ArmoniPark ve Kayseri Park alışveriş merkezlerimizde kiraları TL cinsine çevirdik” açıklamasını yapmıştı. Ortakları arasında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun da bulunduğu Ankara’daki Armada ve Panora AVM de kiralarını TL’ye çevirdiğini duyurdu. Söğütözü İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, yaptığı açıklamada, Erdoğan’ın AVM kiralarının döviz yerine TL ile yapılması çağrısına kayıtsız kalmadıklarını ifade etti. Nata Holding Yönetim Kurulu Başkanı Namık Tanık ise Nata Vega AVM’de çağrıya destek vermek amacıyla dövizle yapılan kira sözleşmelerini TL’ye dönüştürme kararı aldıklarını bildirdi.
KİRADA TL’YE GEÇEN AVM’LER
ArenaPark
ArmoniPark
Kayseri
Park AVM
Armada AVM
Panora AVM
Nata Vega
371
Türkiye’deki AVM’lerin sayısı
118
Kiralarını TL olarak alan AVM sayısı
107
Kira geliri dolar olan AVM sayısı
146
Kira geliri Euro olan AVM sayısı
KİRALAR 5 YILDA % 122 ARTTI
AVM kiralarıyla ilgili olarak konuşan Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, “Son 5 yılda en önemli problemimiz döviz bazlı kiraların ödenemez noktaya gelmesiydi. Bu süreçte dolara dayalı kiralar TL bazında yüzde 122, Euro’da ise yüzde 79 arttı. Bu yüksek ateşi hiçbir sektör kaldıramaz. Biz de bunu dile getiriyorduk. Şu an Türkiye’deki AVM’lerin kira uygulamalarını gözden geçiriyoruz.”
KONUTTA TL İNDİRİMİ
PİYASALARDA doların ve Euro’nun hızlı yükselişinin, reel ekonomiyi olumsuz etkilememesi için devletin aldığı önlemlere, inşaat sektörü de destek verdi.
2017 yılında 2 bine yakın konut inşaasına başlayacak olan Fuzul Grup, yabancılara satışta dahi dolar kullanmama, TL ile konut satışı yapma kararı aldı.
Babacan Yapı ise dövizini bozduran vatandaşa yüzde 20 indirim yapacağını açıkladı. Babacan Holding CEO’su Mehmet Babacan, “Tarihimizde ilk defa yüzde 20 gibi bir oranda indirim yaptık. Kampanya ‘Babacan Port Royal, Baban Premium ve Babacan Palace projelerimizde geçerli olacak” dedi.
Beyttürk İnşaat ise yabancılara satışta dahil dolar kullanmama, TL ile konut satışı yapma kararı aldı.
KAMPANYALAR ÇIĞ GİBİ BÜYÜYOR
CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan’ın “Yatağının altında döviz olanlar parasını altına dönüştürsün, TL’ye dönüştürsün. Türk lirası değer kazansın” çağrısına esnafın desteği büyüyor. Sivas’ta bir hamam işletmecisi 500 dolar bozdurana ücretsiz hamam kampanyası düzenlerken, birçok kuaför, dolarını bozdurana traşı bedava yapıyor. Kırşehir’de ise 250 dolar bozdurana Kaman cevizi fidesi hediye ediliyor.