Darbe girişimi sonrası özellikle Emlak Konut inşaatları banka kredisiz 120 ay 0.70 faiz imkanı tüketiciler müteahhit kredilerine yöneldi. Bankalar da faizleri düşürmek zorunda kaldı. Ancak vatandaşlar halen 0.70 oranından çok daha yüksek faiz isteyen bankalar yerine şirketlere borçlanmayı seçiyor. Markalı konut pazarında temmuz ayında yüzde 43 olan banka kredisi kullanım oranı eylülde yüzde 29’a kadar geriledi.
Darbe girişimi sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çağrısı ile konut kredi faizlerinde düşüş oldu. Bankalar 1.10’u aşan faiz oranlarını 120 ay vadede 0.95’e kadar çekti. Ancak inşaat şirketlerinin sunduğu ödeme planı daha avantajlı olunca alıcılar banka kredisini değil, şirketlerin sunduğu ödeme planını tercih etti. Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) ile gayrimenkul danışmanlık şirketi Reidin tarafından 22 bini aşkın konut üzerinde yapılan araştırmaya göre markalı konut projelerinde banka kredili alım oranı temmuz ayında yüzde 43’ken, ağustosta yüzde 31’e, eylülde ise yüzde 29’a kadar düştü. Senetli alım ise temmuzda yüzde 22 paya sahipken bu oran ağustosta yüzde 39’a çıktı. Eylülde ise yüzde 37 oldu.
Merkez Bankası verileri de yapılan araştırmaları destekliyor. Temmuzda mevduat bankalarından kullanılan konut kredisi miktarı 139.2 milyar lira iken, konut piyasasında yaşanan büyük hareketliliğe rağmen bu rakam yalnızca 1 buçuk milyarlık artışla ağustosta 140.8 milyar liraya çıktı.
Ağustos ayında başlattıkları kampanyayla konut piyasasına büyük hareketlilik getiren Emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat Kurum, ”Bankalar olmadan ‘istersen 120 gün 6aya kadar 0.70 faizle al, istersen TÜFE endeksli al’ dedik. Ağustos ve eylülde kampanya kapsamında yaklaşık 3 bin konut ve ofis banka kredisiz, şirket içi ödeme planıyla satıldı. Emlak Konut’un tüm satışlarına bakınca yine kredisiz satış ön planda. Eylül ayı itibariyle 5 bin 856 ev satılmış ve bunun sadece 930’u kredili, 4 bin 929’u kredisiz. Yani kredisiz satış oranı yüzde 85. Konut alıcısı için 0.95 hala kabul edilebilir bir oran değil. Vatandaş bu dönemde bu oranla uzun süre borçlanmak istemiyor” dedi.
Bankaların konut kredilerinde yaptıkları indirim şirketlerin yükünü hafifletse de tüketiciler konut alımı için faizlerin daha da düşmesini bekliyor.