Türkiye’de kiracıların en fazla sıkıntı yaşadıkları dönem, sözleşmenin yenilendiği yani kiraya zam yapılacağı ay. Ev sahipleri kirayı daha fazla artırmak, kiracılar ise mümkünse zam yapmamak için uğraşır. Peki yasal düzenlemeler bu konuda ne diyor? Kira zam artışı neye göre nasıl yapılmalı? 2019 kira artışı hesaplama nasıl yapılacak? Hangi kriterler dikkate alınacak? İşte detaylar…
2019 kira artışı TÜFE mi, ÜFE üzerinden mi hesaplanacak ?
Kiranın hangi oranda artırılacağı Borçlar Kanunu ile belirleniyor. 2019 yılı Ocak ayına kadar kira zam oranının belirlenmesinde TÜİK tarafından açıklanan ÜFE rakamları etkili oluyordu. Ancak 2019 yılı içerisinde ÜFE’de yüzde 45’lere varan oranda artışlar yaşanınca hükümet kiracıları zor durumda bırakmamak için duruma müdahale etti ve kira zammından baz alınacak kriterleri değiştirdi. Buna göre 2019 yılı Ocak ayından itibaren kira zamları, 12 aylık TÜFE ortalaması üzerinden yapılacak.
Ev sahibi kiraya ne kadar zam yapabilir?
Konutlarda kira sözleşmeleri genelde yıllık olarak yapılıyor ve taraflardan biri iptalini istemediği sürece her yıl otomatik olarak yenileniyor. Sözleşmenin yenilendiği bu dönemde ev sahipleri kiraya zam isteme hakkına sahip. Peki bu oran ne kadar olmalı? Ev sahibi kiraya ne akdar zam yapabilir?
Bu sorunun birkaç değişik cevabı var.
Eğer sözleşmede belli bir oranda kira zammı belirtilmediyse, zam borçlar kanuna göre yapılıyor. Ancak sözleşmede kira zam oranı belirtildi ise yargı kararları gereğince sözleşmeye uyulması gerekiyor.
Kira zammı mecbur değil. Yani kiracı eğer ederinden yüksek bir kira ödediği kanaatindeyse kiraya zam yapmayabiliyor. Bu durumda ev sahibi kiraya zam yapılması isteğini mahkemeye taşıyor. Mahkemenin görevlendirdiği bilirkişi, benzer dairelerin kiralarından yola çıkarak dairenin kirasının gerçekte ne kadar olması gerektiğini araştırıyor ve mahkeme de bu doğrultuda karar veriyor.
Yani kısacası 12 aylık TÜFE ortalamasına göre zam yapmak zorunlu değil. Ancak ev sahibiyle ile mahkeme süreci yaşamak istemeyenlerin diyalog kurarak zam oranını düşürmeye çalışması tavsiyemiz.
TÜİK Ocak 2019 kira zammı hesaplaması
2019 yılı ocak ayında sözleşmesi yenilenecek kiracılar TÜİK tarafından açıklanan 12 aylık TÜFE ortalamasını baz alarak kiraya zam yapmalılar. TÜİK tarafından açıklanan rakamlara göre 12 aylık TÜFE ortalaması Aralık ayı enflasyon rakamlarına göre yüzde 16,3.
Kira bedeli 1.000 TL olan bir kiracının Ocak 2019 itibariyle ödeyeceği maksimum kiranın hesaplanması şu şekilde yapılacak;
Kira Bedeli: 1.000 TL
Kira zam oranı: Yüzde 16,3
Zam bedeli: 1.000 x 16,3 = 163
Zamlı kira bedeli: 1.163 TL
Bir Yorum Yazın