TOKİ 100-130 TL taksitle ev imkanı sunuyor mu? Son zamanlarda Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) tarafından 100 TL– 130 TL gibi uygun taksitlerle ev yapılacağı söylentisi basında sık sık yer alıyor. Bu haberlerin sonuncusu “TOKİ Denizli’de 100-130 TL taksitle ev yapacak” şeklinde. Peki TOKİ söylenildiği fiyatlara konut satıyor mu?
TOKİ 100-130 TL taksitle ev yapmıyor
TOKİ yetkilileri ile yaptığımız görüşmelerde, kamuoyundaki “100-130 TL taksitle TOKİ ev yapacak” söylentisinin doğru olmadığını dile getiriyorlar.
Bu tarz konutları TOKİ, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı veya Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na maliyetine yapıyor. Yapılan projenin bedelini kurumlar TOKİ’ye ödüyor. Ardından Aile ve Sosyak Politikalar Bakanlığı veya vakıflar, valilik aracılığı ile projedeki daireleri yardıma muhtaç, sosyal güvencesi olmayan vatandaşlara çok düşük taksitlerle zararına satıyor.
Binaları TOKİ yapmış olduğu için, projelerde TOKİ’nin adı geçiyor. Ancak TOKİ burada sadece yüklenici firma konumunda bulunuyor.
TOKİ projelerini maliyetine satıyor
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın sosyal yardımda kullanılacak bir bütçesi var. Dolayısıyla TOKİ’ye yaptırdığı konutları zararına satabiliyor. Ancak TOKİ’nin böyle bir bütçesi yok. O yüzden TOKİ, ürettiği konutları zarar etmeden, maliyetine satıyor.
TOKİ’nin bazı projeleri neden ucuz, bazıları pahalı
TOKİ’nin projelerinde fiyatlar değişken. Nedeni ise fiyatlarda önemli bir yer tutan arsa maliyeti. Hazine arazisi de olsa TOKİ proje geliştirdiği arazileri parasıyla satın alıyor. Dolayısıyla şehir merkezinde veya merkeze yakın yerlerdeki projelerde fiyatlar yükseliyor. Büyükşehirlerde fiyatlar daha da artıyor.
Anadolu’da 70 bin TL‘ye 2+1 daire satılabilirken, İstanbul’da fiyatlar 140-150 bin TL‘ye kadar çıkıyor.
Ayrıca Anadolu’da bazı şehirlerde, belediyeler TOKİ’ye bedava arsa veriyor. Bu durumda da arsa maliyeti sıfırlandığından fiyatlar düşük olabiliyor.
TOKİ’nin projelerinde en pahalı daireler ise kentsel dönüşüm projelerinde bulunuyor. Mesela 1000 konutluk bir kentsel dönüşüm projesi düşünün. Buradaki konutların 600’ü zaten hak sahiplerine veriliyor olsun. TOKİ, elinde kalan 400 konutu satıp, 1000 konutun maliyetini çıkarmaya çalışıyor. Bu durumda da daire fiyatları yükseliyor.
TOKİ, 2014 yılından beri az katlı konut projeleri üretmeye çalıştığından maliyetler de yükselmiş durumda. Ayrıca geçmişte avan proje ile ihale gerçekleşirken şimdi proje, zemin etüt gibi bütün aşamalar tek tek gerçekleşiyor. Bunlar da maliyetleri biraz etkiliyor. Yöresel mimarinin de uygulanması az da olsa fiyatları yukarı yönlü etkiliyor.
İşte TOKİ’de durum ve fiyat karmaşası bundan ibaret.