Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, beklentilerin de üstünde faizleri artırdı. Merkez Bankası politika faizini yüzde 6,25 oranında yükselterek 17,75’ten yüzde 24’e çıkardı. Peki bu artış konut kredisi faizlerini nasıl etkileyecek? Konut kredisi faizleri daha da yükselecek mi?
MERKEZ BANKASININ FAİZ ARTIRIMI BEKLENTİLERİN ÜSTÜNDE
Para Politikası Kurulu Eylül ayı toplantısında alınan kararla 17,75 olan politika faizi yüzde 24’e yükseltildi. Bu artış baz puan olarak 6,25, yüzde olarak ise 35. Faizlerin bu kadar artırılması beklendiği gibi dövizi düşürdü. İlk etapta dolar 6 TL bandına kadar geriledi. Bankanın bu kararı biraz geç aldığını söylemek mümkün. Banka geçtiğimiz aylarda bu yönde bir karar almış olsaydı dövizin bu kadar yükselmesi mümkün değildi. Bu radikal karar dövizi düşürse de bir çok reel sektöre de olumsuz etkide bulunabilir.
FAİZLERİN ARTMASI EKONOMİYİ NASIL ETKİLER?
Merkez Bankası’nın yaptığı artıştan kısa bir süre önce Cumhurbaşkanı Erdoğan faize bakışını koruduğunu söylemişti. Bu söylem, faiz beklentilerini düşürmüş, doları yeniden 6,50 puana taşımıştı. Ancak açıklanan kararla dolar sert bir düşüş yaşadı. Peki faizin artması reel ekonomiyi nasıl etkiler? Yüksek faizin ilk etkisinin reel ekonomide hissedilmesi düşünülüyor. Zaten düşüş trendine başlamış büyüme rakamlarının bu artıştan olumsuz etkileneceği ve Türkiye ekonomisinin 3. çeyrek ve son çeyrekte küçülmesi öngörülüyor.
FAİZ ARTIŞI KONUT KREDİ FAİZLERİNE YANSIYACAK MI?
TCMB’nin faiz artışı kararı konut kredisi faizlerine de yansıyacak. Ancak zaten banka kredisiyle konut satışları son zamanlarda oldukça düşük seviyeye gerilemişti. Bu nedenle faiz artışının sektöre, satış anlamında büyük bir etkisi olmayacağı düşünülüyor. Ancak konut sektörünün kendi bünyesinde bir takım kampanyalar düzenlese de banka kredisiyle satışları ihtiyacı olduğunu, özellikle firma bünyesinde kredi verme gücü olmayan küçük müteahhitlerin bu karardan etkileneceğini belirtmekte fayda var. Küçük müteahhit olarak isimlendirilen ve markalı konut projeleri üretmeyen müteahhitlerin sektörde kapladığı alan da hiç küçümsenmeyecek kadar büyük. Bu nedenle sektörün beklentisi, konut kredilerine yönelik en azından kamu bankalarının bazı olumlu adımlar atması…
FAİZ ARTIŞI AYLIK TAKSİTLERİ NE KADAR ETKİLİYOR?
Bankaların konut kredisine yaptıkları her 0.10 puanlık artış, 10 yıl vadeyle 100 bin TL kredi çeken bir kişinin aylık 70 TL, toplamdaysa yaklaşık 9 bin TL fazladan ödeme yapması anlamına geliyor. Yaşanan 6,25 puanlık artış, eğer konut kredisi faizlerine birebir yansırsa, konut kredisi faizlerinin 0,5 puana yakın bir oranda yükselmesi anlamına gelecek. Bu da 10 yıl vadeli 100 bin TL kredi çeken bir kişinin geri ödemesinin 45 bin TL artıracak. Zaten yüksek olan faizlerin MB’nin aldığı bu karar sonrası daha da çıkması, azalış eğilimindeki konut kredisi kullanım oranlarını neredeyse sıfırlayabilir.
BANKALARIN KONUT KREDİSİ FAİZ ORANLARI NE?
Halen en düşük konut kredisi faiz oranı 1,89 ile Halk Bankası’nda. Bu faiz oranıyla bile 100 bin TL kredi çeken bir kişinin toplam geri ödemesi 254 bin TL’yi geçiyor. Faizlerdeki artış konut kredisine yansıdığı taktirde 100 bin Tl kredi çeken bir kişinin toplam geri ödemesi en az 300 bin TL’yi bulacak. Yani 500 bin TL’lik bir dairenin tamamının krediyle çeken bir kişi, 10 yılda 1.5 milyon TL geri ödeme yapacak.