Türkiye’de kira bedelleri geriliyor. Bu düşüş bazı araştırmalarda yüzde 1-2 ile sınırlıyken, emlakçı dernekleri ilçeye göre bazı yerlerde yüzde 20’ye yakın düşüş yaşandığı kanaatinde. Ancak her ne olursa olsun bir düşüş yaşandığı açık. Peki bu düşüşün nedeni ne? Uzmanlara göre cevap basit; “Eskiden ev yok müşteri çoktu şimdi ev çok müşteri yok”.
Konut sektöründe alarm zilleri çalmaya başladı. Arz talep dengesi bozulurken, kiralar yüzde 25 inerken, emlakçılar hem kiracı bulmakta hem de ev satmakta ciddi sıkıntı yaşadıklarını vurguladı. Gelişmekte olan ülkeler emlak piyasaları araştırma şirketi REIDIN verilerine göre, beş çeyrek üst üste dünyanın en hızlı büyüyen emlak piyasası olan Türkiye’de kira bedelleri 2013’ten bu yana ilk kez geriledi. Böylece son yılların en sıcak emlak emlak piyasası konumundaki Türkiye’de sektörden kriz sesleri yükseliyor. 15 Temmuz’dan sonra yapılan indirim kampanyaları ve bankaların konut kredisinde faiz oranlarını indirmeleri de stokları eritmeye yetmedi.
Stoklar şişti
REIDIN ile İş Bankası’nın Türkiye genelinde 68 şehrin tamamını kapsayan nitelikteki Türkiye Kiralık Konut Fiyat Endeksi’nde kasım ayında önceki aya göre yüzde 0.32 oranında gerçekleşti. İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, emlak piyasasında şu anda hem satılan evler hem kiralıklar konusunda büyük bir durgunluk olduğunu belirterek, “Şu anda satılmayan ve 1 milyonu aşan stok konut var. Fiyatlar talebe hitap etmiyor. Stoktaki konutlarla alıcıları buluşturacak bir fiyat seviyesinin olması gerekiyor. Kira fiyatları başta olmak üzere satılık konut fiyatları da düşme eğiliminde. Fiyatlar düşmeli ki piyasa açılsın” dedi.
Durgun dönem
Geçen yıllarda kiralık evler konusunda hem kentsel dönüşüm hem de Suriyelilerin etkisi ile ciddi bir talep olduğuna dikkat çeken Aşa, şimdilerde hem talebin düştüğünü hem de arzın arttığını ifade etti. Aşa, kira rakamlarının yüzde 25 civarında düştüğünü anlatarak, “Son iki yıldır ev yoktu müşteri çoktu. Şimdi tam tersi var. Bazı emlakçılar elinde 50 kiralık evin anahtarının olduğunu söylüyor ama müşteri bulamıyor. Eylül, ekim ayları kiralıklar için en hareketli dönemdir. Ama bu yıl çok durgun geçti” ifadesini kullandı.
Lüks konutta sıkıntı var
Aremas Gayrimenkul Kurucusu ve Genel Müdürü Vedat Arslan, özellikle Fikirtepe ve Bağdat Caddesi gibi orantısız arzın meydana geldiği bölgelerde oluşan satış rekabetinin, firmaları indirimlere zorladığını söyledi. Arslan, “2016 yılı içerisinde yabancı ilgisindeki düşüş de fiyatlara olumsuz yönde yansımaya başladı. İstanbul’da lüks konutta arz fazlası bulunuyor ve satış sıkıntısı çekiyor” dedi. Öte yandan Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nün 2016 yılı verilerine göre, bir yıllık süreçte 1 milyon 149 bin 122 konut satıldı. İstanbul’da 206 bin 430, Ankara’da 124 bin 291, İzmir’de 71 bin 805, Antalya’da 47 bin 602 ve Bursa’da da 45 bin 625 konut satıldı.