Türkiye’de en büyük gider ve harcama kiraya yapılıyor. Kiracılar kira fiyatlarının sürekli artmasından şikayetçi. Yeni yasa ile ev sahiplerinin kirayı artırmasına sınır getiriliyor.
Türkiye’de 18 milyon kişi kiralık konutlarda yaşıyor. Kira en büyük gider. Dolayısıyla her yıl yapılan artışlar da bir o kadar önemli. Peki yasaya göre ev sahibi ne kadar kira artışı yapabilir? İş yerlerinde durum ne?
İşte detayları..
Kira aile bütçesinde önemli bir gider ve her yıl artıyor. Peki ne kadar? Artışın ne kadar olacağı hep kafa karıştırıyor. Sebebi 1 Temmuz 2012’de yayımlanan yeni Borçlar Kanunu. Bu yasanın 344’üncü maddesinde konut için kira artışının İstatistik Kurumu’nun (TÜÎK) açıkladığı Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre yapılacağı belirtiliyor. ÜFE’yi tüketici enflasyonu olan TÜFE ile karıştırmayın!
Karmaşayı Yargıtay giderdi
Borçlar Kanunu’nda kira artışının bir önceki yılın ÜFE’sini geçemeyeceği yazıyor. Ancak Yargıtay 6’ncı Hukuk Dairesi’nin aldığı bir kararda, artışın son 12 aylık ÜFE ortalamasına göre yapılabileceğine hükmedildi. Emsal karara göre; kira kontratı yeni bitenler veya bitecek olanlar son 12 aylık ÜFE’ye bakacak. Nisan itibarıyla bu oran yüzde 6.9. Yani ev sahibi, 1000 liralık kirayı en fazla 1069 lira yapabilir.
Bir istisnası bulunuyor
ÜFE’nin üzerinde yapılan zamma karşılık mahkeme yolu açık. Dava açan da kazanıyor. Kira artışında ÜFE’nin aşılacağı bir istisna var. Eğer kiracı 5 yıl ve daha uzun süre aynı evde oturuyorsa, mülk sahibi kirayı piyasa şartlarına göre güncelleme hakkına sahip Yıllık kira artışları sözleşmelere serbestçe yazılabiliyor. Bu durumda zam yine yasal artış oranını geçemez. Emlakçılar ve mülk sahipleri bu konuda yanılabiliyor.