İstanbul”‘un üç ünlü alışveriş caddelerinde mağazalar tek tek kapanıyor. Bağdat Caddesi’nde bu yıl 77 mağaza kapandı. Dolu mağaza sayısı İstiklal Caddesi’nde 29, Nişantaşı’nda 21 azaldı. Boş mağaza sayısının artması kiraların düşmesine neden oldu. Yetkililerin tahminine göre düşüş yüzde 25 – 40 düzeyine ulaştı.
Boşalan dükkanlar 6 ay kiracı bekliyor
Yüksek kiralar nedeniyle bu caddeleri terkeden perakendeciler ya daha düşük kiralı semtlere ya da yakınlardaki AVM’lere gidiyor. Caddelerde boşalan mağazaların yeniden kiralama süresi 2 aydan 6 aya kadar uzandı.
AVM’lerde de 4 bin boş dükkan var
Köklü AVM’ler iyi durumda ama bazı yeni AVM’ler yüzde 30 dolulukla açılıyor. 380 AVM’de 4 bin civarında dükkan kiracısını bekliyor.
Alışveriş caddelerinde boş dükkan sayısı artıyor
JLL Türkiye Başkanı Avi Alkaş, 2016 yılının ilk çeyreğinde Bağdat Caddesi’ndeki dolu dükkan sayısının 427 olduğunu söyledi. Alkaş, 2017’nin ilk çeyreğinde ise bu sayının 350 olarak belirlendiğini söyledi.
Alkaş, İstiklal Caddesi’nde de geçen yıl 263 olan dolu mağaza sayısının bu yıl 234’e düştüğünü, azalma trendinin Nişantaşı’nda da olduğunu belirtti.
Alkaş, “Bağdat Caddesi’nde geçen yıl sadece 8 dükkan boştu. İstiklal Caddesi’nde boş dükkan sayısı 3’ten 32’ye yükseldi. Nişantaşı’nda boş dükkan sayısı geçen yıl 19’du, şimdi 25 oldu. Bu durumun yaşanmasında kentsel dönüşüm sürecinin büyük etkisi var. İnşaat halindeki yapıların sayısı her geçen yıl artıyor. Bağdat Caddesi’nde 43, İstiklal’de 13, Nişantaşı’nda ise 28 mağaza inşaat halinde” şeklinde konuştu.
Kiralar yüzde 40 düştü
Boş dükkanları kiralayan yeni kiracıların bir önceki kiraya göre yüzde 40 daha düşük fiyat verdiğini belirten Alkaş, mevcut kiracıların indirimi ya da kur sabitleme gibi taleplerine yanıt alamazlarsa farklı dükkanlara geçiş yaptıklarını söyledi. Alkaş, caddelerdeki birincil kira seviyelerinin 2010’dan 2015 sonuna kadar çok hızlı bir artış gösterdiğini ifade etti.
Kiralarda düşüş sürecek
Alkaş, “Ekonomik durgunluk ve yabancı turist sayısının azalması, kira seviyelerindeki güçlü artış eğilimini tersine çevirdi. 2016’nın ilk aylarından günümüze kadar düşüş eğilimi sürdü. Orta vadede de söz konusu düşüş eğiliminin sürmesini bekliyoruz. Kira düşüşlerinden en fazla Bağdat ve İstiklal Caddesi’ndeki mağazalar etkilendi. Nişantaşı daha az etkilendi” diye konuştu.
6 aya kadar boş bekleyen dükkanlar var
Boşalan dükkanların ne kadar süre boş kaldığı ile ilgili konuşan Alkaş, “Geçtiğimiz dönemlerde dükkanlar genellikle boşalmıyor, devir oluyordu. Boşalanlar da 1-2 ayda kesin doluyordu. Bu süreç günümüzde 6 aya kadar uzadı” dedi.
Boşalan dükkanın kirası da düşüyor
Eva Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı da AVM’lerde yaklaşık 1 yıldır dükkanların boşaldığını, bu durumun caddelerde de görüldüğünü belirtti. Yazıcı şöyle devam etti: “Perakendeciler yüksek kiraları ödemekte zorlanıyor. Bu yüzden ya metrekaresi küçük mağazaya ya da kirası daha düşük yere geçmeyi tercih ediyor. (Xanax) Şimdi caddedeki bir mağazayı boşaltan perakendecinin yerine gelen yeni kiracı o yeri yüzde 20-25 daha düşük kiralıyor” açıklamalarında bulundu. Yazıcı, boşalan bir dükkanın boş kalma süresinin cadde perakendeciliğinde 6 ay ve üzeri olduğunu vurguladı.
Her AVM’de 10-13 dükkan boş
Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel ise yerli AVM yatırımcısının perakendeciye ciddi şeklide yaklaşım gösterdiğini ifade etti. Öncel, “Yeni AVM’ler yüzde 30-40 dolulukla açılıyor. Buradaki perakendecilerle ciro üzerinden kira anlaşması yapılıyor. Her AVM’de en az 10-15 dükkan boş. Birleşmiş Markalar Derneği olarak daha fazla mağaza açmak istiyoruz. Çünkü 1 mağaza, 7-8 kişinin istihdamı demek. Şu anda da 380 tane AVM ve 4 bin boş mağaza var. Yeter ki bize makul değerlerle kira verilsin, biz de mağazalar açalım. Bu konuda yerli yatırımcılar gibi yabancı yatırımcı AVM yönetim gruplarının da ilgili olmasını istiyoruz” diye konuştu.