Krediyle ev alma, hayatımıza girdiği zamandan beri çok kişinin hayatını değiştirdi. Ev almaya yetecek parası olmayanlar, konut kredisi kullanarak istediği evi almaya çalıştı. Ev sahibi olanlar ikinci evleri için kredi çekti. Öyle ki bugün orta yaş grubunda ev kredisi kullanmayan kişi neredeyse yok denecek kadar az. Peki ev kredisi alırken ne kadar bilinçli davranıyoruz? Ev kredisi alırken dikkat edilmesi gerekenler konusunda ne kadar hassasız? İşte bu konuyu sizin için araştırdık…
Ev kredisi alırken dikkat edilmesi gerekenler
Konut kredisi, kişilerin uzun vadede kira öder gibi ev sahibi olabilmelerinin altyapısını oluşturan bir sistem.
Bankalar, ev alacak kişilere evin tahmini bedelinin yüzde 80’ine kadar kredi veriyor.
Genel kullanım 10 yıl vade olsa da bazı bankalarda vade süresi 30 yıla kadar uzayabiliyor.
Peki krediyle ev almak ne kadar karlı? Bunu nasıl hesaplıyoruz? Kredi kullanarak ev satın almanın karlı olup olmadığını, kredinin faiz oranı, ülkede mevcut ve gelecek enflasyon oranı ve ev fiyatlarındaki artış belirliyor.
Özellikle kirada oturan ailelerin, ev satın alıp almamasını bu noktalar belirliyor.
Peki bunlar dışında ev kredisi alırken dikkat edilmesi gerekenler neler?
Sabit ödemeli kredi mi, ödemesiz kredi mi, değişken ödemeli kredi mi?
Ev satın almak isteyenler, evi satın almadan önce geniş çaplı bir araştırma içine giriyor ve ev için bazı kriterler belirliyor. “Ev hangi semtte olmalı, fiyatı ne olmalı, 1+1 mi 2+1 mi 3+1 mi?” soruları bu süreçte cevap buluyor.
Peki ya kredi? Birçok banka alışılmışın dışında kredi ödeme seçenekleri sunuyor.
Türkiye’de yaygın olarak kullanılan kredi türü “aylık sabit ödemeli kredi”. Bu kredi türünde, özellikle şartları zorlayarak ev alanlar ilk yıllarda biraz sıkıntı çekiyor. Ancak yıllar geçip eve giren gelir arttıkça, kredi ödemesi tutarı hep sabit kaldığı için rahatlama yaşanıyor. Yani bir kaç yıl dişini sıkanlar zamanla ödemeyi daha kolay yapmaya başlıyor.
Bir diğer kredi türü ise ilk ödemenin ötelendiği kredi türü. Bu kredi türünü de daha çok henüz tamamlanmamış projeden daire alanlar tercih ediyor. Böylece hem kira hem de kredi ödemekte zorlanacaklar, projeden daha uygun fiyata daire bulabiliyor.
Esnek ödemeli kredi ise, gelecekte ekstra gelir bekleyenler için ideal görünüyor. İlk etapta düşük taksit ödemesi yapılan bu kredi türünde zamanla kredi tutarı artıyor. Gelecekte kazancının yüksek miktarda artacağını düşünenler için ideal kredi türü bu.
Bu kredi türleri dışında bankalar tüketicilere birçok farklı türde kredi imkanı sunuyor. Ancak bu kredi türleri için bankalarla irtibata geçmek gerekiyor.
Kredi dosya masrafı ne kadar önemli? Masraflı düşük faizli kredi mi, masrafsız yüksek faizli kredi mi?
Bankalar, tüketici mahkemelerinden gelen geri ödeme talepleri artınca kredi masraflarını genel anlamda düşürdü. Ancak yine de yüksek kredi masrafı alan bankalar mevcut.
Kredi masrafını zaten kimse peşin olarak vermiyor. Daha çok masraf tutarı çekilen krediden düşüyor. Yani 2.500 TL masraflı 100.000 TL kredi çeken bir kişinin hesabına 97.500 TL yatırılıyor. Bir başka deyişle aslında 97.500 TL kredi çekiliyor. Faizi küçük bir miktar düşük diye dosya masrafı daha fazla olan bir krediyi kullanmadan önce iyi hesap yapmak gerekiyor.
Örneğin 2500 TL dosya masrafı olan, yüzde 1 faizli, 10 yıl vadeli, 100.000 TL kredi çeken bir kişinin aylık ödemesi 1.434 TL oluyor. Bu krediyi çeken kişinin hesabına 97.500 TL yatıyor.
Ancak dosya masrafı olmayan, yüzde 1,05 faizli, 10 yıl vadeli, 97.500 TL kredi çeken bir kişinin aylık ödemesi 1.432 TL oluyor. Bu krediyi çeken kişinin hesabına da 97.500 TL yatıyor. Yani aradaki yarım puan faiz farkına rağmen aslında yüksek faizli olan ayda 2 TL daha az ödeme anlamına geliyor. Kredi faizleri arasında fark yarım puandan ne kadar az ise kar o derece büyüyor.
Kredi geri ödeme gücünüz ne kadar ?
Kredi çekmenin birinci şartı, krediyi geri ödeme gücünüzün olmasıdır. Bazı özel durumlar dışında bankalar kredi verirken ispatlanabilir resmi gelirinizi hesaplar. Bankaların hesabına göre bir aile, aylık gelirinin en fazla yüzde 28’ini krediye ayırabilir. Buna göre aylık 5.000 TL geliri olan bir ailenin ödeyebileceği kredi tutarı 1.400 TL’dir. Ayda 1.400 TL ödeyerek de şu anda yalnızca 100.000 TL kredi çekebilirsiniz.
Bankaların dikkat ettiği bir diğer husus ise ev kredisi almak isteyen kişinin başka uzun vadeli borcu var mı? Yani ihtiyaç kredisi çekmiş mi, kredi kartı borcu var mı gibi hususlar. Eğer varsa, banka hem mevcut borçların hem de çekilmesi düşünülen konut kredisi tutarının toplamının, ailenin gelirinin yüzde 36’sını geçmesini istemiyor.
Yine benzer bir örnekten yola çıkarsak, aylık 5.000 TL geliri olan bir ailenin, aylık 1.000 TL ihtiyaç kredisi ödemesi varsa, bankaya göre ailenin ödeyebileceği toplam kredi tutarı 1.800 TL oluyor. 1.000 TL’si ihtiyaç kredisi için kullanıldığından konut kredisi için ailenin ödeme gücü aylık 800 TL olarak hesaplanıyor. (https://thebiem.com) Bu durumda bu aile ayda 800 TL ödeyerek en fazla 10 yıl vadeli 53 bin TL konut kredisi çekebiliyor.
Ancak bütün bu rakamların bankaların genel prensibi olduğunu, sadece bankadan bankaya değil, şubeden şubeye de esneklik taşıdığını not düşelim. Bazı şubelerin kredi hedeflerine ulaşmak için belli dönemlerde çok da şart aramadan kredi verdiğini belirtelim.
Ev alırken ne kadar peşin verebilirsiniz?
Ev kredisi alırken dikkat edilmesi gerekenler arasında aylık taksit ödeme gücü kadar önemli olan bir diğer noktaysa peşinat. Bankalar yasal olarak bir dairenin fiyatının en fazla yüzde 80’ine kredi verebiliyor. Yani bir daireye sahip olmak isteyen kişinin cebinde, dairenin fiyatının yüzde 20’si kadar nakit para olması gerekiyor.
Bu adım hiç parası olmayan, hayatı boyunca para biriktirmemiş kişilerin büyük bir borç altına girmemesi için geliştirilmiş. Yani bankacılık sistemi diyor ki, en azından para biriktirebilen birileri kredi alabilsin, herkes değil.
Yüzde 20, özellikle fiyatı biraz büyük projeler için oldukça ciddi bir mebla. 500 bin TL’lik ev almak isteyen bir kişinin elinde nakit 100.000 TL olması isteniyor.
Nakit veya peşinat sıkıntısı çekenlerin imdadına ise genelde konut kampanyaları yetişiyor. Birçok proje peşinat oranını kendisi düşürüyor veya ara ödemelerle peşinatı tamamlıyor.
Yine de tamamen banka üzerinden yürüyecek alım satımlarda yüzde 20 peşinat bulundurulması gerektiğini unutmayın.
Kısa vadeli mi uzun vadeli mi kredi almalı?
Ev kredisi alırken dikkat edilmesi gerekenler arasında konut kredisi vadesinin süresi de önem taşıyor.
100.000 TL’lik bir kredi, ayda yüzde 1 faizle, 120 ay vadeyle alınırsa, kredi geri ödemesi ayda 1.434 TL, toplam ödeme ise 172.165 TL oluyor. Bu kişinin 20 bin TL de peşin verdiğini varsayarsak, 120 bin TL’lik ev 10 yılda 192.165 TL’ye mal olmuş olacak.
Bu kişi, aynı miktarda aynı faizle krediyi 60 ay vadeyle alırsa, kredi geri ödemesi ayda 2.224 TL, toplam ödeme ise 133.466 TL oluyor. Bu kişinin 20 bin TL de peşin verdiğini varsayarsak, 120 bin TL’lik ev 5 yılda 153.466 TL’ye mal olmuş olacak. Yani 5 yıl vadeli alan, her ne kadar daha yüksek tutarda ödeme yapsa da ödemeleri 5 sene önce biteceği için, 10 yıl vadeli kredi kullanan kişiye kıyasla yaklaşık 39.000 TL daha az ödemiş olacak. Bu rakam 100.000 TL kredi için geçerli. 500.000 TL’lik kredide aradaki fark 185.000 TL’yi bulacak.
O yüzden ödeme gücünüze bağlı olarak en düşük vadeyi seçin. Hatta bazı bankalarda 5 yıl vadede faiz oranlarının daha düşük olduğunu da unutmayın.
Bir Yorum Yazın