Diyarbakır’ın Sur ilçesinde zarar gören binalar kentsel dönüşüm projesi kapsamında yeniden inşa ediliyor. Ağır hasar gören binalar yıkılırken, enkaz kaldırma çalışmaları da sürüyor. Yeni konutlar geleneksel Diyarbakır evi tarzında, avlulu ve teraslı olarak yapılacak.
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde PKK’lı teröristlerin saldırıları sonucunda ağır hasar gören ve kullanılamayacak hale gelen binalar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından kentsel dönüşüm projesi kapsamından yeniden yapılıyor. Proje kapsamında binaların yıkımı sürerken altyapı çalışmaları da başlatıldı. Yapılacak yeni konutlar Diyarbakır’ın geleneksel ev tiplerine uygun geniş avlulu ve çatılı olarak yapılacak.
Parsel büyülüklerine göre farklı tipte ve dizaynda yapılacak evler, eskisi gibi geniş avlulu olarak dizayn edilecek. Evleri oda sayısı farklı olacağı belirtilirken, malzeme olarak da Diyarbakır’ın geleneksel malzemesi olan siyah bazalt taşı kullanılacak.
Proje aşamasındaki yeni konutların eski evler gibi teras tipli çatı olarak yapılandırılacak. Yine Diyarbakır’ın evlerinde sıkça rastlanan kemer şeklindeki pencereler yeni konutlarda kullanılacak. Geniş yapılacak evlerin avlusunda süs havuzu da yapılacağı belirtiliyor.
8 etapta tamamlanacak
8 etaptan oluşan dönüşüm projesinin 1. etabına başlanırken, 1330 bina ağır hasarlı, 1129’u yıkık, 1269’u az hasarlı olup, 11 vakıf eseri ise hasarlı ve yıkık durumda. Yapılan hasar tespit çalışmaları sonucu enkaz kaldırma çalışmaları sürerken, ağır hasarlı evlerin yıkımına devam ediliyor.
Altyapı çalışmaları
Diyarbakır Sur’da terör örgütünün tahrip ettiği altyapı sistemleri de proje kapsamında yenileniyor. 25 bin 686 metre içme suyu, 28 bin 474 metre kanalizasyon yapımı devam ediyor. Yeni konutların yapımına başlamadan önce altyapı çalışmalarıyla birlikte telefon, internet hatları da yenilenirken, Sur’a doğalgaz hattı da döşenecek.
Sur’da yapılacak dönüşüm projesinde konutlarda yaşayan insanlar için sosyal yaşam alanları da projeye dahil edildi. Projede pazar yeri, sağlık, spor alanları ve otopark alanları da yapılacak. 2 yıl içinde bitmesi öngörülen projede, kütüphane, müzik evi ve çok amaçlı toplantı salonları da hazırlanacak.
7 bin ev dönüşecek
Diyarbakır Sur’da başlatılan dönüşüm projesi 8 etaptan oluşuyor. 1. Etap çalışmalarının başladığı projede toplamda 7 bin konutun yapımı için çalışmalar başladı. Yapılacak evlerin doğalgaz sistemiyle ısıtılacağı belirtilirken, kentsel dönüşüm projesi sadece Sur için değil Diyarbakır’da birçok bölgede uygulanacak.
Restorasyon başladı
Birçok tarihi yapıyı bünyesinde barındıran Sur’da restorasyon çalışmaları sürüyor. Kurşunlu Camii ve Ermeni Kilisesi ile birlikte toplam 11 tarihi eser kullanılmayacak halde bulunuyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından başlatılan restorasyon çalışmaları tüm hızıyla devam ederken, tarihi yapılardaki çalışmalar özgün haline uygun olarak yeniden yapılacak.
‘Sil baştan yapılıyor’
Sur’un sil baştan yapıldığını belirten esnaf Ahmet Orman, şunları söyledi:
“4 ay boyunca ne sokağa çıkabildik, ne de iş yaptık. Evimize ekmek götüremedik. Çatışmalar bitti, dükkanlarımızı yeniden açtık. Ama Sur’daki bütün evler hasar gördü, kullanılmaz hale geldi. Doğrusu o evlerde insan yaşayamazdı. Devlet buraya bir proje oluşturarak her şeyi sil baştan yapıyor. Herşeyin güzel olacağına inanıyorum. Sur Diyarbakır’ın kalbiydi, eminim ki her şey eskisinden de güzel olacak.”
‘Güzel ve olumlu’
Sur’da kimsenin kalmadığını belirten esnaf Şehmuz Fidancı, şöyle konuştu:
“Burada yaşanan olaylarda birçok vatandaşımız evlerinden oldu. Vatandaşlarımız işsiz kaldı. Devlet Sur’da proje hazırlayarak yeniden yapılandırıyor ama çalışmalar daha hızlı olmalı. Çalışmaların yavaş gittiğinden şikayetçiyiz. Ama proje güzel ve olumlu bir proje olacağı kesin. Buradaki çalışmalar tamamlandığında Sur eski haline geldiğinde herkes güzelliğin farkına o zaman varacak.”
‘Turizm gelişecek’
Proje bittiğinde Sur’un farklı bir hali olacağını belirten esnaf Velat Günaydın, şunları söyledi:
“Sur’daki olaylar bölgeyi çok etkiledi. Projeler hayata geçtiğinde Sur farklı bir hal alacak. İnsanların buraya akın edeceğini ve turizmin gelişeceğini düşünüyorum. Sur Diyarbakır’ın kalbiydi olaylardan dolayı Sur bitti ama projelerden sonra tekrardan canlanacak, eskisi gibi bir hal alacak.”