1915 Çanakkale Köprüsü’nün tüm güzergahı netleşti. Çanakkale Boğazı’na yapılacak köprü için daha önce belirlenen Sarıçay-Kilitbahir güzergâhı, tarihi Gelibolu Yarımadasına zarar vereceği endişesiyle, Sütlüce (Gelibolu)-Şekerkaya (Lapseki) olarak değiştirildi.
Önümüzdeki yıl temeli atılacak köprü tamamlandığında dünyanın en uzun asma köprülerinden biri olacak. Çanakkale Boğaz Köprüsü’nün yapılacağı boğazın genişliği 3 bin 600 metre, 800’er metre de kara tarafından içeriye girilecek. Söz konusu köprünün uzunluğu 2 bin 23 metre olacak. Köprünün dünyanın en uzun köprüsü olan Hyogo’daki Akashi Boğazı Köprüsü’nü geride bırakması bekleniyor.
İKİ KESİMDEN OLUŞACAK
Çanakkale Boğazı Köprüsü Projesi iki kesimden meydana gelecek. Otoyolları oluşturan birinci kesim İstanbul Silivri İlçesi, Tekirdağ Marmara Ereğlisi, Çorlu, Süleymanpaşa, Malkara, Çanakale Gelibolu, Lâpseki, Çan, Yenice Balıkesir Balya ve Merkez İlçelerinden geçecek. Bu bölümün toplam uzunluğu 277.6 kilometre olacak.
İkinci kesim ise Çanakkale Gelibolu ve Lapseki ilçelerinden geçecek. Söz konusu ikinci kesim olarak belirlenen kısım sadece boğaz kesimi ve bağlantı yollarından meydana gelecek. Toplam 46.8 kilometre olacak. Bir ve ikinci kesim otoyolu, yap-işlet-devret modeli kapsamında olacak. Proje güzergahı üç gidiş, üç geliş olmak üzere toplam altı şerit olarak planlandı. Çanakkale Boğaz Köprüsü özellikle Gelibolu ve Lapseki bölgesinde heyecan yarattı. Köprü ile Bozcaada ve Assos gibi turistik yerlere ulaşım süresi de kısalacak.
PROJENİN EN ÖNEMLİ AYAĞI
Çanakkale Köprüsü kadar köprü istikametini oluşturan otoyol projesi de büyük öneme sahip. İstanbul’u Çanakkale’ye ve sonrasında Kuzey Ege’ye bağlayacak olan Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu’nun toplam uzunluğu bağlantı yolları dâhil 324.4 kilometre olacak. 9 milyar 843 milyon TL proje bedeline sahip, Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolunun hayata geçirilmesiyle; Avrupa ve Trakya üzerinden, Ege ve İç Anadolu’nun batısına, Adana-Konya aksı ve Batı Akdeniz Bölgelerine yönelecek karayolu trafiği için İstanbul Boğazı Geçişi’ne yeni bir alternatif oluşturulacak. Gebze-İzmir Otoyolu’na Balıkesir civarında bağlanması ile İzmir, Aydın, Antalya gibi turizm merkezlerinin Avrupa ülkeleri ile arasındaki mesafe kısalacak. İstanbul’u Çanakkale’ye ve sonrasında Kuzey Ege’ye bağlayacak Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu’nun Malkara-Çanakkale Kesimi, Tekirdağ’ın Malkara ilçesinden başlayarak Çanakkale Boğazını geçecek. Bu yolun toplam uzunluğu bağlantı yolları dâhil 98 kilometre olarak planlandı.
OTOYOL GÜZERGAHI
Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu, Kınalı Kavşağı’nda Kuzey Marmara Otoyolu ile buluşacak. Ardından, Tekirdağ’dan geçip, Çanakkale’nin Gelibolu ilçesinin 7.5 kilometre güneyindeki Sütlüce Köyü’nden Çanakkale Boğazı’na ulaşacak. Boğaz’ı asma bir köprü ile geçecek olan otoyol, Anadolu yakasında ise Çanakkale’nin Lapseki İlçesi’nin 2.5 kilometre güneyindeki Şekerkaya mevkiine ulaşacak. Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu, daha sonra Lapseki-Çan-Yenice ve İvrindi güzergahını izleyerek, Balıkesir’in Savaştepe İlçesi’nde Gebze-İzmir Otoyolu ile birleşecek.
KÖYLER YATIRIMCININ MERCEĞİNDE
Çanakkale’ye yapılacak olan köprü projesi, köprünün kurulacağı Gelibolu ve Lapseki bölgesinde heyecan yarattı. Köprünün Anadolu yakasındaki ayaklarının kurulacağı Lapseki ve çevresindeki köylerde yapmış olduğumuz araştırmada son dönemde yoğun bir hareketliliğin olduğunu gözlemledik.
Bölgedeki köylüler, tarlalarının daha da değerleneceği beklentisi içinde. Bunun yanında, projenin resmi ağızlardan açıklanması ile birlikte bölge, arazi spekülatörleri tarafından adeta markaja alınmış durumda.
Diğer taraftan köprünün Avrupa yakasındaki ayaklarının kurulacağı Gelibolu ise şu anda gayrimenkul açısından adeta altın çağını yaşıyor. İlçede, şu anda tüm gayrimenkullerin hızlıca el değiştirdiği ifade ediliyor. Bu durum ilçenin Bolayır ve Sütlüce köyleri için de geçerli. Sütlüce Köyündeki arazilerin fiyatlarında geçen yıla oranla iki misli artışlar olduğu belirtiliyor.
LAPSEKİ KÖPRÜYÜ BEKLİYOR
Çanakkale Boğazı’nın Anadolu yakasında yer alan, Lapseki’nin merkez ma-hallerindeki arsaların metrekare fiyatları da iki yıl öncesine oranla üç kat artmış durumda. İki yıl önce metrekaresine ortalama 150-200 TL tutarında bir fiyat istenen Lapseki’nin merkez ve merkeze yakın mahallerindeki yüzde 30 imarlı arsaların metrekaresi bugünlerde ortalama 500 TL’den satılıyor.
Köprü’nün kurulacağı Lapseki’ye 2.5 kilometre mesafede yer alan Şekerkaya mevkiine en yakın köy olan Suluca Köyü, köprünün hemen altında yer alacak. Çanakkale-Lapseki duble yoluna da yakın olan Suluca, Lapseki’ye yaklaşık 5 kilometre uzaklıkta.
Tarihte 93 Harbi olarak bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi nedeniyle Balkan göçmenleri tarafından kurulan köy halen 100 haneli. 5 bin dönüm tarım arazisine sahip olan köyün başlıca geçim kaynağı meyvecilik. Köprü ayaklarının buraya kurulacak olması, Suluca halkını memnun etmiş durumda. Arazilerinin bu şekilde değerleneceği beklentisi içerisine giren köy halkı, köprü söylentisi ile birlikte özellikle İstanbul’dan birçok yatırımcının arsa bakmak için köye geldiğine işaret ediyor. Köyde, deniz kenarında olan arazilerin metrekaresine şu günlerde 100 ila 150 TL arasında fiyat isteniyor.
“Her yerden yatırımcı geliyor”
Lapseki’de emlakçilik yapan Candaroğlu Emlak Ofisi’nin sahibi Orhan Candaroğlu, köprü projesinin resmi ağızlardan açıklanmasının ardından bölgedeki emlak fiyatlarının da uçuşa geçtiğine işaret ediyor. Candaroğlu bu konuda şu bilgileri veriyor: “İlçe merkezi ve civar köylerdeki arsa fiyatları iki yıl öncesine oranla yerine göre yüzde 100 ila yüzde 200 oranında artış gösterdi. Candaroğlu Türkiye’nin birçok yerinden arsa yatırımcısı ilçemize geliyor. Suluca, Kocaveli, Umurbey, Gökköy ve Gazisüleyman arsa açısından değerlenen bölgelerin başında geliyor.
Lapseki ve civarından son dönemde Nazire Dedeman ve Aziz Yıldırım başta olmak üzere Acun llıcalı gibi birçok ünlü isim arsa topladı. Zorlu Grubu da arayışta.
GÖKKÖY DE DEĞERLENDİ
Köprünün kurulacağı Şekerkaya mevkiine en yakın köylerden bir diğeri de Gökköy. Köy, Şekerkaya’ya yaklaşık 5, Çanakkale-Lapseki duble yoluna ise 4 kilometre mesafede. 500 yıllık bir geçmişe sahip olan Gökköy de 100 haneli.
Yaklaşık 5 bin dönüm tarım arazisine sahip olan köyün en önemli geçim kaynağı sebze ve meyvecilik. Çanakkale Boğazı’na hakim bir tepede yer alan Gökköy, manzarasından dolayı özellikle arsa yatırımcıları tarafından yoğun talep görüyor. Yaklaşık 10 yıllık bir sürede köydeki bin dönüme yakın arazinin el değiştirdiği köylüler tarafından ifade ediliyor.
Köydeki araziler oldukça değerli. Öyle ki iki yıl önce metrekaresi 10-15 TL’den satılan arazilerin bugünkü fiyatının 40-50 TL’ye kadar çıktığı belirtiliyor.
GELİBOLU’DA FİYATLAR TIRMANIYOR
Çanakkale’ye yapılacak olan köprü projesi, köprünün kurulacağı Gelibolu bölgesinde büyük bir hareketliliğe yol açmış durumda. Köprünün Avrupa yakasındaki ayaklarının kurulacağı Gelibolu şu anda gayrimenkul açısından adeta altın çağını yaşıyor. İlçede, tüm gayrimenkul türlerinin hızlıca el değiştirdiği ifade ediliyor.
Gelibolu ve çevresindeki köylerde arazilerin köprü söylentisi ve basında bu yönde çıkan haberlerin ardından değer kazanmaya başladığına işaret ediliyor. Bunun yanı sıra Gelibolu, özellikle iki yakanın birleşim noktası olması nedeniyle de önem kazanan bir coğrafi özelliğe sahip. Bu nedenle köprü güzergahında yer alan her noktadaki tüm arsa ve araziler, günden güne değerleniyor. Ancak arsa sahipleri, değer artışının çok daha fazla olacağı beklentisinden hareketle, arazilerini elden çıkarmak istemiyor.
ARAZİLER DÖRT KAT DEĞERLENDİ
İlçede, iki yıl önce metrekaresi 50 ila 300 TL arasında olan yüzde 5-40 imarı olan araziler, aradan geçen sürede yaklaşık üç kat değerlenerek, bugün 125 ila 800 TL arasında bir fiyatla satılıyor.
Gelibolu’daki emlakçılar, arsa açısından en çok değerlenen bölgeler olarak Sütlüce, Bayırköy ve Bolayır’ı işaret ediyorlar. Sütlüce’de iki yıl önce metrekaresi 80 TL olan yüzde 15 imar hakkı olan arazilerin metrekaresine bugün 250 TL düzeyinde fiyat isteniyor.
Sütlüce gibi bölgede en çok talep gören köylerden biri de Bolayır. Zira Bolayır hem Çanakkale merkeze yakın hem de en gelişmiş noktalardan birisi. Bolayır’da 2014 yılında metrekaresine 70 TL fiyat biçilen köydeki arazilerin bugünkü metrekare fiyatı 150 TL seviyesine ulaşmış durumda.
YENİ KONUT ALANLARI
Gelibolu’da konut bakımından ise Hamzakoy, Sarmaşıklı, Gazi Süleymanpaşa ve 18 Evler en fazla prim yapan bölgeler olarak gösteriliyor.
Gelibolu’da 100 metrekare büyüklüğündeki yeni konutların fiyatı 150 bin TL’den başlayıp 240 bin TL’ye kadar çıkıyor. Fiyat skalasının değişimindeki ana kriter ise denize yakınlık ve deniz manzarası. İkinci el konutların fiyatı ise aynı kriterdeki daireler için ortalama 120 bin TL seviyelerinde seyrediyor.
“Konut projeleri çoğaldı”
Gelibolu’da yaklaşık 40 yıldır emlakçılık yapan Dondurmacılar Emlak Ofisi’nin sahibi İsmail Dondurmacı, ilçede son dönemde birçok yeni konut projesinin hayata geçtiğini ifade ediyor. Dondurmacı, Gelibolu’daki konut piyasası hakkında ise şu bilgileri veriyor: “Dışarıdan birçok İstanbul firması ilçemizde konut projesi geliştirmek amacıyla araştırma yapmakta. Gelibolu merkezinde yer sıkıntısı olduğu için yeni imar planı çalışması yapılmakta olup yüksek ihtimalle karayolları ve Toprak Mahsulleri Ofisi arkasındaki alanlar imara açılarak kentimiz bu bölgeye doğru genişleyecek. Eğritaş bölgesi ise ağırlıklı olarak villa projeleri ile gelişme gösteriyor.”
“Lapseki – Balıkesir hattı henüz bakir”
Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, yeni ihale hazırlığında olan Çanakkale Boğaz Köprüsü ve köprü ile bağlantılı olarak yapılması Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu’nun emlak fiyatlarını yukarılara taşıdığına işaret ederek, şu açıklamalarda bulundu: “Köprünün bağlantı noktası olan Sütlüce köyü bölgesinde değer artışları var. Bir diğer bağlantı noktası olan Lapseki ilçesinde de ciddi hareket gözlemliyoruz. Kocaveli-Suluca köyü bölgelerinde ciddi değer artışları görülen bir başka bölge. Çanakkale Boğaz Köprüsü ile birlikte özellikle arazi fiyatları bakımından Lapseki ilçesinin güneyinde yer alan Kocaveli-Suluca köyü bölgelerinde yüzde 100’e yakın zaman zaman ise üstü artış görülmekte. Bir yıl kadar önce metrekaresi 25-80TL arasında değişmekte olan arazi fiyatları son zamanlarda 70-200 TL arasında. Denize yakın bölgelerde istenen değerler 200 TL civarında iken iç kesimlerde 80 TL civarında. Çanakkale Boğaz Köprüsü’nün Gelibolu bölgesinde ilçenin güneyinde yer alan Sütlüce köyü bölgelerinde de istenen değerler yüzde 100’e varan değer artışları var. Bir yıl kadar önce arazilerin metrekaresi için istenen değerler 25-60 TL civarında iken arazi fiyatları son zamanlarda metrekare bazında 50-130 TL’ye çıktı. Denize yakın bölgelerde istenen değerler 130 TL civarında iken iç kesimlerde 50 TL civarında. Çanakkale Köprüsü’nün bağlanması beklenen Balıkesir hattı ile ilgili henüz bir gelişme yok. Ama 1/100 bin çevre planları daha önce açıklanmıştı, köprü bağlantısının ihalesinin netleşmesinden sonra bu bağlantının da ihalesinin yapılacağını düşünmek yanlış olmaz. Bu da Lapseki, Balıkesir hattındaki yeni gelişecek otoyolun üzerinde bulunan arsaların değerleneceği demek. Bu hat üzerinde Bahadırlı, Çan bölgesinde metrekare bazında fiyatların 5 TL’den başladığını ve 3-4 senedir değerlenerek bugün 25-35 TL’ye çıktığını görüyoruz”
“Borsa gibi, fiyatlar her gün değişiyor”
Çanakkale Emlakçılar Dayanışma Derneği Başkanı Lütfü Dara, son iki yılda Çanakkale emlak piyasasında büyük bir artış yaşandığını belirtiyor, arsa fiyatlarının arttığını, bunun da konut, arsa ve kira fiyatlarında artışa neden olduğunu ifade ediyor. Çanakkale’de emlak fiyatlarının yükselmesinin emlakçıları olumsuz yönde etkilediğine de vurgu yapan Dara, bu konuda şunları söylüyor: “Özellikle Çanakkale’ye yapılması planlanan boğaz köprüsü sonrasında arazi fiyatları çok yükseldi.
Çanakkale ile Lapseki arasındaki bölgede borsa gibi her gün fiyatlar değişiyor. Bizde satılık bir arsa vardı. Mal sahibi dönümüne 40 bin TL istiyordu. Aradan 2-3 ay geçti. 40 bin TL’ye satamadığımız yere geçtiğimiz günlerde talep geldi. Mal sahibini aradım. Fiyat konusunda bir değişiklik var mı diye sordum. Bana fiyatlar çok değişti dedi. Daha önce arazi 750 bin TL tutuyorsa, 1.5 milyon yaptık dedi. Şimdi emlakçı burada ne yapsın. Müşteriye dönümü 40-45 bin TL olan bir yer var diyorsun, sonra mal sahibini aradığında sana daha önce söylediği rakamın iki katını istiyor. Emlakçıların işi de zorlaşıyor. Satış yapamıyor. Daire fiyatlarında da durum aynı. Son iki yıldır müthiş bir artış var. İki yıl önce 200 bin TL’ye alabileceğiniz daire şimdi 350-400 bin TL. 1+1’ler 40-60 bin TL’den, en iyisi 70 bin TL’den satılıyordu. Şimdi en basiti 120 bin TL’den başlıyor.”
Birçok hükümetin gündeminde olan proje
Çanakkale’ye köprü düşüncesi ilk olarak 1975 yılında konuşulmaya başlandı. Proje ilk kez 1984-1989 yılları arasında Anavatan Partisi Hükümeti döneminde gündeme geldi.1994 yılına kadar ciddi bir çalışma yapılmadan konuşuldu. Proje, 1994 yılında DYP-CHP Hükümeti zamanında, yatırım programına alındı. O dönem Akbaş (Eceabatj-Nara Burnu [Çanakkale] arasında yapılması planlanan köprünün, ‘yap-işlet-devret’ modeliyle inşa edilmesi planlanıyordu. Acil olarak ‘yap-işlet-devret’ yasası çıkartıldı.
Söz konusu yasadaki düzenlemeye rağmen, yasaya göre ihaleye giren başta İngiliz Brown Beech olmak üzere 18 yabancı firma, köprüyü Karayolları Genel Müdürlüğü’nün projesi ile değil de kendi projeleri ile yapmak istedi. Alarko Holding, köprüyü Karayolları’nın projesiyle inşa etmeyi kabul etti.
Zamanın hükümeti erken seçime gidince, seçim telaşıyla köprü inşaatı yine suya düştü. Ardından AK Parti Hükümeti döneminde tekrar gündeme gelen köprü güzergahı için Avrupa yakasında Kilitbahir, Anadolu yakasında Sarıçay’ı belirlendi.
Ne var ki Çanakkale Savaşları’na sahne olan ve milli park olan bu bölgeden vazgeçilerek yeni güzergah Sütlüce-Şekerkaya olarak belirlendi.
Projenin detayları
Çanakkale Boğaz Köprüsü projesi için detaylar netleşti. Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na 30 Mart 2015 tarihinde resmi başvuru yapıldı.
Çanakkale Boğaz Köprüsü inşaatının 2019 yılı sonunda tamamlanması ve otoyolun 2020 yılında faaliyete açılması hedefleniyor.
Toplam uzunluğu 324.4 km olan Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesi kapsamında otoyol üzerinde, Kınalı ve Balıkesir Batı otoyol bağlantıları ile birlikte toplam 20 adet kavşak ya da giriş-çıkış istasyonu yer alacak.